Wstęp do archiwistyki AZD-SL>Wstdar-k
Zajęcia mają na celu ukazanie archiwistyki jako dziedziny powiązanej z naukami pomocniczymi historii (genealogią, dyplomatyką, chronologią, paleografią, neografią, sfragistyką, heraldyką, prasoznawstwem, antroponomastyką i historią mówioną) oraz z przykładami praktycznego wykorzystania dostarczanych przez nie wiadomości. W dalszej kolejności - zapoznanie studenta z periodyzacją dziejów archiwów europejskich i polskich oraz rolą, jaką instytucje te odgrywały na przestrzeni wieków. Przybliżone będą również dzieje książki, jako istotnej formy archiwalium. A wreszcie - podstawowe praktyczne zasady zabezpieczania zasobu archiwalnego poprzez digitalizację, kopiowanie i wykonywanie mikrofilmów, a także jego ochronę przed mikroorganizmami i gryzoniami oraz ratowanie zasobów zniszczonych w skutek zalania.
W cyklu 2022/2023-Z:
Zajęcia mają na celu zapoznanie studenta z podstawowymi terminami i pojęciami z dziedziny archiwistyki, etapami kształtowania się archiwistyki jako nauki oraz perspektywami jej rozwoju, a także budową państwowej sieci archiwalnej. Omówiona zostanie również rola informatyki w pracy współczesnego archiwisty oraz miejsce, jakie archiwa zajmują w państwowym planie ochrony dziedzictwa kulturowego. Zarysowane będą wreszcie podstawowe zasady konserwacji i profilaktyki stosowane w odniesieniu do zasobów archiwalnych.
|
W cyklu 2022/2023-L:
Zajęcia mają na celu zapoznanie studenta z periodyzacją dziejów archiwów europejskich i polskich oraz wykorzystaniem nauk pomocniczych historii dla potrzeb archiwistyki (chronologii, sfragistyki, paleografii, neografii, semiologii, prasoznawstwa oraz genealogia). Przybliżone zostaną ponadto podstawowe metody badawcze stosowane w archiwistyce oraz zasady prezentacji wyników badań. |
W cyklu 2023/2024-L:
Zajęcia mają na celu zapoznanie studenta z periodyzacją dziejów archiwów europejskich i polskich oraz wykorzystaniem nauk pomocniczych historii dla potrzeb archiwistyki (sfragistyki, paleografii, neografii, semiologii, prasoznawstwa ). Przybliżone zostaną ponadto podstawowe wiadomości z zakresu bibliotekoznawstwa oraz kwestia funkcjonowania archiwów jako instytucji ochrony i promocji dóbr kultury. |
W cyklu 2024/2025-Z:
Zajęcia mają na celu ukazanie archiwistyki jako dziedziny powiązanej z naukami pomocniczymi historii (genealogią, dyplomatyką, chronologią, paleografią, neografią, sfragistyką, heraldyką, prasoznawstwem, antroponomastyką i historią mówioną) oraz z przykładami praktycznego wykorzystania dostarczanych przez nie wiadomości. W dalszej kolejności - zapoznanie studenta z periodyzacją dziejów archiwów europejskich i polskich oraz rolą, jaką instytucje te odgrywały na przestrzeni wieków. Przybliżone będą również dzieje książki, jako istotnej formy archiwalium. A wreszcie - podstawowe praktyczne zasady zabezpieczania zasobu archiwalnego poprzez digitalizację, kopiowanie i wykonywanie mikrofilmów, a także jego ochronę przed mikroorganizmami i gryzoniami oraz ratowanie zasobów zniszczonych w skutek zalania. |
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć student:
[WIEDZA]
(Ew_1) charakteryzuje miejsce archiwistyki w systemie nauk i jej powiązania z naukami humanistycznymi, w szczególności historycznymi
(Ew_2) wylicza nauki pomocnicze historii, których podstawy powinny być znane pracownikom archiwów
(Ew_3) wymienia i charakteryzuje podstawowe metody oraz narzędzia badań naukowych stosowane przez archiwistów
(Ew_4) wymienia okresy dziejów archiwów europejskich i polskich
(Ew_5) charakteryzuje kryteria periodyzacji archiwoznawczej
(Ew_6) wylicza cechy charakterystyczne książek starożytnych, średniowiecznych, renesansowych, barokowych, doby oświecenia oraz przełomu XIX i XX w.
(Ew_7) wymienia podstawowe rodzaje archiwów istniejących na ziemiach Rzeczypospolitej od okresu staropolskiego do wybuchu II wojny światowej
[UMIEJĘTNOŚCI]
(Eu_1) wyszukuje, selekcjonuje i krytycznie wykorzystuje literaturę przedmiotu pod kątem pracy archiwisty
(Eu_2) nakreśla możliwe kierunki rozwoju archiwistyki
(Eu_4) stawia hipotezy naukowe dotyczące problemów archiwistycznych, a następnie weryfikuje je przy wykorzystaniu właściwie dobranych narzędzi badawczych
(Eu_5) dobiera teoretyczne metody postępowania z archiwaliami do ich charakteru ze względu na zalecenia konserwatorskie
(Eu_6) stosuje elementy metodyki wybranych nauk pomocniczych historii w zakresie potrzebnym do odczytania archiwaliów (paleografia lub neografia), ich wydatkowania (chronologia) i wskazania aktotwórców (sfragistyka, heraldyka, genealogia)
(Eu_8) poprawnie stosuje terminologię z zakresu bibliotekoznawstwa w odniesieniu do książek wchodzących w skład zasobu archiwalnego
(Eu_7) analizuje wpływ uwarunkowań historycznych na rolę i funkcjonowanie archiwów polskich w dobie I Rzeczpospolitej, zaborów oraz okresie międzywojennym
[KOMPETENCJE SPOŁECZNE]
(Ek_1) jest świadom konieczności przestrzegania zasad etyki pracy naukowej w zawodzie archiwisty
(Ek_2) rozumie rolę archiwisty w badaniach genealogicznych w kontekście obowiązujących przepisów dotyczących ochrony danych osobowych
(Ek_3) ma świadomość odpowiedzialności za ochronę archiwaliów jako dobra kulturowego
(Ek_4) podejmuje współpracę z bibliotekami w zakresie ochrony zabytkowych książek rękopiśmiennych i drukowanych
Kryteria oceniania
Postawą uzyskania zaliczenia z przedmiotu są:
(W_1) obecność na zajęciach w wymiarze określonym przez przepisy uczelniane (dopuszczalne dwie nieobecności, kolejne odrabiane poprzez lekturę zadanych artykułów w ilości proporcjonalnej do "nadprogramowych" absencji pod rygorem obniżenia oceny końcowej)
(W_2) wykonanie ćwiczeń przewidzianych w programie zajęć (również zamieszczonych na platformie Moodle)
(W_3) aktywny udział w dyskusji
(W_4) przygotowanie krótkiego referatu poświęconego wybranemu rodzajowi archiwów polskich z okresu od średniowiecza po czasy zaborów
(W_5) znajomość omawianych zagadnień – weryfikacja za pomocą kolokwium sprawdzającego (test o zróżnicowanych rodzajach zadań)
Literatura
Lektury podstawowe:
Materiały własne prowadzącego, a ponadto:
Kwaśniewicz K., Rzecz o konserwacji archiwaliów w Polsce w XX i XXI wieku, Warszawa 2022
Robótka H., Wprowadzenie do archiwistyki, Toruń 2002 (2003)
Robótka H., Ryszewski B., Tomczak A., Archiwistyka, Warszawa 1989
Sosensko M., Dzieje pisma i książki, Łomża 1999
Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2012
Lektury uzupełniające:
Archiwistyka na studiach historycznych, red. W. K. Roman, Toruń 2003
Ryszewski B., Archiwistyka. Przedmiot, zakres, podział, Warszawa-Toruń 1972
Ryszewski B., Problemy i metody badawcze archiwistyki, Toruń 1985
Słownik biograficzny archiwistów polskich, T. 3: 1835-2015, red. E. Rosowska, Warszawa 2017 (wybrane biografie)
Wyczawski H., Przygotowanie do studiów w archiwach kościelnych, Kalwaria Zebrzydowska 1989
Wybrane artykuły z periodyku „Archeion”
W cyklu 2022/2023-Z:
Lektury podstawowe: Lektury uzupełniające: |
W cyklu 2022/2023-L:
Lektury podstawowe: |
W cyklu 2023/2024-Z:
Lektury podstawowe: Lektury uzupełniające: |
W cyklu 2023/2024-L:
Lektury podstawowe: |
W cyklu 2024/2025-Z:
Lektury podstawowe: Lektury uzupełniające: |
Uwagi
W cyklu 2022/2023-Z:
30 godz. - uczestnictwo w zajęciach |
W cyklu 2022/2023-L:
30 godz. - uczestnictwo w zajęciach |
W cyklu 2023/2024-Z:
30 godz. - uczestnictwo w zajęciach |
W cyklu 2023/2024-L:
30 godz. - uczestnictwo w zajęciach |
W cyklu 2024/2025-Z:
30 godz. - uczestnictwo w zajęciach |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: