Kultura języka mediów DM-SL>KulJęzMed
Podczas zajęć studenci zostaną zapoznani z podstawowymi dla kultury języka terminami (kultura języka, norma językowa, system
językowy, kompetencja językowa, kompetencja komunikacyjna, innowacja językowa, błąd językowy), a także wyposażeni w podstawową
wiedzę i umiejętności pozwalające na własną ocenę zjawisk językowych w kontekście obowiązującej normy w perspektywie medialnej.
Słuchacze poznają źródła poprawnościowe pomocne w rozwiązywaniu problemów językowych, a zostaną zapoznani z częstymi błędami
pojawiającymi się w polszczyźnie mówionej i pisanej, a także ze sposobami ich korygowania w w mediach cyfrowych.
1. Zajęcia wprowadzające. Omówienie zasad zaliczenia i literatury przedmiotu. Kultura języka jako element szeroko pojętej kultury.
Zasady pisania e-maili. Tytulatura uniwersytecka. Autorytet językowy dawniej i dziś. Ustawa o języku polskim.
2. Podstawowe terminy z zakresu kultury języka: poprawność językowa, świadomość językowa, uzus, normy: wzorcowa i użytkowa.
Postawy wobec języka. Leksykografia – wprowadzenie. Podstawowe typy błędów językowych.
3. Zróżnicowanie współczesnej polszczyzny: język mówiony a pisany, odmiany regionalne, przemiany polszczyzny. Zasady poprawnej wymowy a współczesne media (wprowadzenie do fonetyki), akcent. Kryteria poprawnościowe.
4. Poprawność fleksyjna w mediach. Odmienność/nieodmienność wyrazów pospolitych i nazw własnych w polszczyźnie. Odmiana nazwisk a media.
5. Fleksja nazw geograficznych a media.
6. Fleksja liczebników a media.
7. Poprawność składniowa: składnia zgody, rządu i przynależności. Skróty składniowe.
8. Poprawność leksykalna. Mody językowe, zapożyczenia, ekonomia języka, częste problemy stylistyczne. Poprawność frazeologiczna i stylistyczna tekstu.
9. Poprawność w zakresie ortografii. Częste błędy ortograficzne w środkach masowego przekazu.
10. Podstawowe zasady użycia znaków interpunkcyjnych w praktyce medialnej.
11. Style językowe: potoczny, religijny, naukowy, język polityki. Wyznaczniki stylowe mediów.
12. Nowe procesy i tendencje w języku mediów XXI wieku. Globalizacja, konsumpcjonizm i komercjalizacja języka.
13. Analiza kultury języka mediów. Jakość współczesnej polszczyzny w tekstach dziennikarskich.
14. Kolokwium.
15. Omówienie wyników. Podsumowanie zajęć.
|
W cyklu 2023/2024-Z:
Podczas zajęć studenci zostaną zapoznani z podstawowymi dla kultury języka terminami (kultura języka, norma językowa, system językowy, kompetencja językowa, kompetencja komunikacyjna, innowacja językowa, błąd językowy), a także wyposażenie ich w podstawową wiedzę i umiejętności pozwalające na własną ocenę zjawisk językowych w kontekście obowiązującej normy w perspektywie medialnej. Zapoznanie studentów ze źródłami poprawnościowymi pomocnymi w rozwiązywaniu problemów językowych. Uświadomienie studentom częstych błędów pojawiających się w polszczyźnie mówionej i pisanej, a także wskazanie sposobów ich korygowania w pracy dziennikarskiej. |
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/2024-Z: | W cyklu 2022/2023-Z: | W cyklu 2024/2025-Z: |
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne: elementy wykładu, dyskusja, prezentacja, analiza tekstu, ćwiczenia utrwalające zdobytą wiedzę.
Kryteria oceniania:
1.Obecność i aktywność podczas zajęć. Student może opuścić zajęcia bez usprawiedliwienia tylko dwa razy.
2.Kolokwium sprawdzające wiedzę cząstkową słuchaczy.
3.Przygotowanie i wygłoszenie referatu na zaakceptowany przez prowadzącego temat.
Literatura
Lektury podstawowe:
Jadacka H., Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2006.
Karpowicz T., Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2009.
Marcjanik M., Mówimy uprzejmie. Poradnik językowego savoir-vivre’u, Warszawa 2009.
Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2012.
Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 2014.
Lektury uzupełniające:
Hącia A., Ucha, fochy, tarapaty, Warszawa 2019.
Kurek H., Przemiany fleksji nominalnej w polszczyźnie przełomu wieków XX i XXI, Kraków 2019.
Ożóg K., Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów 2001.
Pisarek W., Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2011.
Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, red. W. Pisarek, Kraków 1999.
Polszczyzna na co dzień, red. M. Bańko, Warszawa 2020 .
Rusinek M., Kłosińska K., Dobra zmiana. Czyli jak się rządzi światem za pomocą słów, Kraków 2019.
SŁOWA, słowa… Czy je znasz, pod red. T. Smółkowej, Kraków 2013.
Witalisz A., Przewodnik po anglicyzmach w języku polskim, Kraków 2016.
Wszelkie publikacje z zakresu kultury języka, których autorami są znani polscy językoznawcy: J. Miodek, J. Bralczyk, M. Marcjanik, M. Bańko, A. Markowski,, K. Kłosińska, E. Kołodziejek.
|
W cyklu 2023/2024-Z:
Lektury podstawowe: Jadacka H., Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2006. Karpowicz T., Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2009. Marcjanik M., Mówimy uprzejmie. Poradnik językowego savoir-vivre’u, Warszawa 2009. Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2012. Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 2014. Lektury uzupełniające: Hącia A., Ucha, fochy, tarapaty, Warszawa 2019. Kurek H., Przemiany fleksji nominalnej w polszczyźnie przełomu wieków XX i XXI, Kraków 2019. Ożóg K., Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów 2001. Pisarek W., Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2011. Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, red. W. Pisarek, Kraków 1999. Polszczyzna na co dzień, red. M. Bańko, Warszawa 2020 . Rusinek M., Kłosińska K., Dobra zmiana. Czyli jak się rządzi światem za pomocą słów, Kraków 2019. SŁOWA, słowa… Czy je znasz, pod red. T. Smółkowej, Kraków 2013. Witalisz A., Przewodnik po anglicyzmach w języku polskim, Kraków 2016. Wszelkie publikacje z zakresu kultury języka, których autorami są znani polscy językoznawcy: J. Miodek, J. Bralczyk, M. Marcjanik, M. Bańko, A. Markowski, K. Kłosińska, E. Kołodziejek. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: