Wybrane spory filozoficzne w epistemologii i estetyce FIL-FZP-SM>Spory4W
1. Spór o źródło poznania, F2aK_W06
Aspekt psychologiczny sporu o źródła poznania: racjonalizm genetyczny – empiryzm genetyczny.
Aspekt epistemologiczny sporu o źródła poznania: racjonalizm metodologiczny – empiryzm metodologiczny.
Jaskinia Platona i jej możliwe interpretacje w filozofii: Platona, Arystotelesa; św. Augustyna, Hegla, empirystów, E. Husserla, M. Heideggera.
2. spór o rolę rozumu w poznaniu, F2aK_W08
Klasyczny okres sporu o źródła poznania – idee wrodzone: R. Descartes, J. Locke, G. W. Leibniz, D. Hume. I. Kant.
3. spór o możliwość wiedzy pewnej, F2aK_U03
Sceptycy – Kartezjusz.
Relatywizm – pozytywizm - hermeneutyka.
4. spór o naturę i kryterium prawdy, F2aK_U10
Prawda klasyczna;
Koncepcje prawd nieklasycznych: koherencja, pragmatyzm, operacjonizm.
5. spór o istotę piękna, F2aK_U12
Klasyczne rozumienie piękna: Platon, Arystoteles.
Piękno, czyli przemawianie bytu wg. św. Augustyna
Piękno jako claritas – Pseudo – Dionizy Areopagita
Piękno, jako to co się podoba… – św. Tomasz z Akwinu
Piękno a wzniosłość – I. Kant
Relatywizacja piękna XIX – XX wiek
6. spór o istotę sztuki. Fp2aK_W02
Relacja między naturą a sztuką.
Rozumienie dzieła sztuki w XX wieku (konceptualizm, sztuka ciał, graffiti, murale…)
Dylematy sztuki XX i XXI wieku: czy wszystko jest sztuką?
Relatywistyczne koncepcje dzieła sztuki: Marcel Duchamp, Salvador Dali, Manzoni…
Powrót do dzieła sztuki - Wł. Stróżewski
7. Ontologia dzieła sztuki - H.-G. Gadamer
8. Relacja sztuki i moralności
Piękno jako chwilowe wyzwolenie z bólu istnienia – A. Schopenhauer.
Piękno jako kłamstwo – Fr. Nietzsche.
„Ty musisz zmienić swoje życie” – H.-G. Gadamer.
Wolność artysty.
Sztuka zaangażowana.
Autonomia dzieła sztuki a odpowiedzialność artysty za swoje dzieło.
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
1. Student zna podstawowe problemy związane ze sporami między filozofami dotyczących podstawowych zagadnień epistemologicznych. Potrafi uchwycić różne punkty widzenia danej sprawy występujące we współczesnych sporach, wynikające z przyjętych (świadomie lub nieświadomie) przez biorących w nich udział założeń dotyczących: źródeł poznania, koncepcji prawdy, oraz możliwości osiągnięcia wiedzy pewnej.
2. Student, w drugiej części wykładów, zapozna się z podstawowymi koncepcjami piękna, od jego ujęcia klasycznego aż po czasy współczesne. Zdobędzie podstawową wiedzę dotyczącą wybranych kierunków we współczesnej sztuce.
Kryteria oceniania
Podstawową metodą jest wykład połączony z pokazem multimedialnym. W czasie wykładów przewidziana jest dyskusja dotycząca problemów w nich poruszanych.
Kryteria oceny:
1. Obecność na wykładzie jest obowiązkowa.
2. Wykłady kończą się egzaminem ustnym.
3. Do egzaminu obowiązuje materiał z wykładów.
Literatura
1. Anzenbacher A., Wprowadzenie do filozofii, tł. J. Zychowicz.
2. Ajdukiewicz K., Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka, Warszawa 1983.
3. Copleston Fr., Historia filozofii, tom 1 -10, tłum. H. Bednarek, Warszawa 1998.
4. Gottfried G, Teoria poznania. Od Kartezjusza do Wittgensteina, tłum. T. Kubalica, Kraków 2007.
5. Jadacki J., Spór o granice poznania. Prolegomena do epistemologii, Warszawa 1985.
6. Reale G., Historia filozofii starożytnej, tom 1-5, tłum. J. Zieliński, Lublin 1994.Rożdżeński R., Na tropach nieznanego. Poznanie i prawda z perspektywy ludzkiej skończoności, Kraków 2003
7. Rożdżeński R., Filozofia poznania. Zarys problematyki, wyd. 3, Kraków 2010.
8. Woleński J., Epistemologia, Kraków 2000.
9. Ziemińska R. (red.), Przewodnik po epistemologii, Kraków 2013.
1. Dziemidok B., Główne kontrowersje estetyki współczesnej, Warszawa 2002.
2. Eco U., Historia piękna, tłum. A. Kuciak, Poznań 2010.
3. Gadamer H.-G., Aktualność piękna. Sztuka jako gra, symbol i piękno, tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa 1993.
4. Gaut B., McIver Lopes D., The Routledge Companion to Aesthetics (wyd. 3), Routledge, London – New York 2013.
5. Gołaszewska M., Estetyka współczesności, Kraków 2001.
6. Gombrich E. H., O sztuce, tłum. zbiorowe, Poznań 2009.
7. Pöltner G., Estetyka filozoficzna, tłum. J. Zychowicz, Kraków 2011.
8. Stróżewski Wł. i Taranczewski P., Wykłady lubelskie o estetyce, Kraków 2016.
9. Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 1982.
10. Wilkoszewska K. (red.), Estetyki filozoficzne XX wieku, Kraków 2000.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: