Antropologia filozoficzna FIL-SL>Antfil-w
Wykład ukazuje, że refleksja nad człowiekiem jest wpisana w całą tradycję filozofii europejskiej i stanowi jej centralny punkt odniesienia. Już pytania Kanta – „Co mogę wiedzieć? Co powinienem czynić? Czego mogę się spodziewać? Kim jest człowiek?” – wyznaczyły kierunek antropologii filozoficznej, a myśl Schellinga podkreślała konieczność uświadamiania człowiekowi jego istoty, aby mógł zrozumieć, kim powinien być. W chrześcijaństwie pytanie to zyskuje szczególny wymiar: człowiek jawi się jako obraz i podobieństwo Boga, byt powołany do życia w wolności, odpowiedzialności i relacji. Biblia ukazuje jego wyjątkową pozycję w świecie, ale zarazem ograniczoność i dramat rozdarcia między dobrem a złem. Wydarzenie Chrystusa nadaje tej wizji nową perspektywę – w Nim objawia się pełnia człowieczeństwa, zdolność do przezwyciężenia śmierci i fundament niezbywalnej godności osoby. Chrześcijański humanizm wyrasta więc z dwóch źródeł: tradycji filozoficznej i doświadczenia religijnego, tworząc syntezę, w której człowiek jest nie tylko częścią świata, ale istotą otwartą na transcendencję.
Plan Wykładu: semestr zimowy
1. Wprowadzenie do filozofii człowieka – literatura, przedmiot i metody badawcze. (2h)
2. Antropologia biologiczna, kulturowa i filozoficzna. (2h)
3. Prehistoria filozoficznego pytania o człowieka – od Platona do Kanta (2h)
4. Filozofia osoby - personalizm. Część I: perspektywa grecko-rzymska. (2h)
5. Filozofia osoby - personalizm. Część II: perspektywa judeochrześcijańska (2h)
6. Redukcjonizm antropologiczny: problematyka sporów o tożsamość osobową człowieka. Część I. (2h)
7. Redukcjonizm antropologiczny: problematyka sporów o tożsamość osobową człowieka. Część II. (2h)
8. Problematyka błędu antropologicznego. Część I: Marks, Nietzsche. (2h)
9. Problematyka błędu antropologicznego. Część II: Bergsona krytyka pozytywistycznej koncepcji człowieka. (2h)
10. Współczesna klasyczna antropologia filozoficzna: perspektywa niemiecka. Część I. (2h)
11. Współczesna klasyczna antropologia filozoficzna: perspektywa niemiecka. Część II. (2h)
12. Od ontologicznego pytania o prawdę bycia do etycznej perspektywy rozumienia człowieka. Część I. (2h)
13. Od ontologicznego pytania o prawdę bycia do etycznej perspektywy rozumienia człowieka. Część II. (2h)
14. Człowiek jako istota dramatyczna. (2h)
15. Człowiek w horyzoncie wolności i miłości. (2h)
|
W cyklu 2025/2026-Z:
Wykład ukazuje, że refleksja nad człowiekiem jest wpisana w całą tradycję filozofii europejskiej i stanowi jej centralny punkt odniesienia. Już pytania Kanta – „Co mogę wiedzieć? Co powinienem czynić? Czego mogę się spodziewać? Kim jest człowiek?” – wyznaczyły kierunek antropologii filozoficznej, a myśl Schellinga podkreślała konieczność uświadamiania człowiekowi jego istoty, aby mógł zrozumieć, kim powinien być. W chrześcijaństwie pytanie to zyskuje szczególny wymiar: człowiek jawi się jako obraz i podobieństwo Boga, byt powołany do życia w wolności, odpowiedzialności i relacji. Biblia ukazuje jego wyjątkową pozycję w świecie, ale zarazem ograniczoność i dramat rozdarcia między dobrem a złem. Wydarzenie Chrystusa nadaje tej wizji nową perspektywę – w Nim objawia się pełnia człowieczeństwa, zdolność do przezwyciężenia śmierci i fundament niezbywalnej godności osoby. Chrześcijański humanizm wyrasta więc z dwóch źródeł: tradycji filozoficznej i doświadczenia religijnego, tworząc syntezę, w której człowiek jest nie tylko częścią świata, ale istotą otwartą na transcendencję. |
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/2024-Z: | W cyklu 2022/2023-Z: | W cyklu 2025/2026-Z: | W cyklu 2024/2025-Z: |
Efekty kształcenia
Student
F1aK_W21 dysponuje uporządkowanymi, szczegółowymi wiadomościami oraz zna szczegółowo metody badawcze i strategie argumentacyjne z wybranych zagadnień z antropologii filozoficznej w zależności od zainteresowań P6S_WG, P6S_WK
F1aK_U06 analizuje argumenty antropologiczne, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia, wykrywa zależności miedzy nimi P6S_UW
F1aK_K06 ma świadomość znaczenia europejskiej filozofii człowieka dla kształtowania kultury europejskiej w ogóle, rozumie sposób myślenia i zachowania współczesnych ludzi i świadomy jest tego, co jest jego źródłem P6S_KR
Kryteria oceniania
Warunkiem otrzymania oceny jest zdanie egzaminu ustnego z treści wykładu i znajomości lektur podstawowych. Student odpowiada na trzy pytania egzaminatora w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji.
Literatura
1) Arystoteles, Polityka, (Księga Pierwsza), [w:] tegoż, Dzieła wszystkie, t. 6, przeł. M. Chigerowa i inni, Warszawa 2006, s. 25-28.
2) Singer P., Wyzwolenie zwierząt, tłum. A. Alichniewicz, A. Szczęsna, Warszawa 2004 [rozdz. I: Zarys idei].
3) Tischner J., Myślenie w żywiole piękna, wyb. i opr. W. Bonowicz, Kraków 2005, s. 145-341.
4) Wojtyła K., Osoba i czyn, Kraków 1969, s. 5-27, 283-326.
Literatura uzupełniająca:
1) Biesaga T., Pojęcie osoby a jakość życia we współczesnej bioetyce, w: Ocalić cywilizację – ocalić ludzkie życie, red. Z. Morawiec, Kraków 2002, ss. 53-64.
2) Buber M., Problem człowieka, tłum. J. Doktór, Warszawa 1993.
3) Czerniak S., Lorenz, Plessner, Habermas. Dylematy antropologiczne filozofii współczesnej, Wydawnictwo Rolewski 2002.
4) Dyk W., Biomedyczne aspekty badań naukowych z udziałem zwierząt, Szczecin 2006.
5) Haeffner G., Wprowadzenie do antropologii filozoficznej, tłum. W. Szymona OP, Kraków 2006.
7) Jagiełło J., Spory o naturę człowieka, Kielce 2015.
8) R. Brague, Królestwo człowieka, przeł. W. Dłuski, Warszawa 2020.
Uwagi
|
W cyklu 2025/2026-Z:
Warunkiem otrzymania oceny jest zdanie egzaminu ustnego z treści wykładu i znajomości lektur podstawowych. Student odpowiada na trzy pytania egzaminatora w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: