Historia filozofii średniowiecznej FIL-SL>HisFsred-w
W ramach wykładu będą omówione dzieje stosowania myśli greckiej przez poszczególnych filozofów chrześcijańskich. W myśli greckiej elementem porządkującym rzeczywistość był umysł (nous). Wydaje się, że filozofowie chrześcijańscy pisząc o Bogu i stworzeniu opierali się na tym założeniu. Natomiast punktem wyjścia wszelkich racjonalnych rozważań na temat Boga i w konsekwencji stworzenia jest wiara. Filozoficzna analiza ma więc służyć uzasadnieniu prawd wiary. Ta postawa towarzyszyła wszystkim myślicielom średniowiecza. Pierwszym myślicielem omawianym na wykładzie będzie Augustyn, który w swoich analizach mających uzasadnić wiarę korzystał z teorii Plotyna. Ogólny kierunek wyznaczony przez Augustyna wydaje się być obecny w sposobie myślenia późniejszych filozofów. Pierwszym z znaczącym myślicielem wieków średnich był Jan Szkot Eriugena, który dzięki znajomości greki nawiązywał bezpośrednio do myślenia dialektycznego. Metodę dialektyczną stosował również Anzelm w swoim uzasadnianiu istnienia Boga. Poza filozofią neoplatońską w tym okresie była obecna myśl Arystotelesa, która została na grunt chrześcijański przeniesiona za pośrednictwem filozofów arabskich. Jednym z myślicieli, który opierał się na interpretacji Arystotelesa autorstwa Awicenny był Roger Bacon. Z tez Awerroesa, wyjaśniających Arystotelesa, korzystał Tomasz z Akwinu, który szczegółowo analizował pojęcie bytu i istoty. Teoria Arystotelesa dotycząca przyczyn i ruchu stała się podstawą myślenia Tomasza o Bogu. Również Jan Duns Szkot w swoich tezach na temat Pierwszej Zasady oraz bytu i haecceitas opierał się na twierdzeniach Arystotelesa. Ostatnim myślicielem omawianym w ramach wykładu będzie Mistrz Eckhart, który w swoich pismach starał się opisać doświadczenie przez człowieka boskiej przyczyny.
Celem zajęć będzie, poprzez omawianie poszczególnych myślicieli i poruszanych przez nich zagadnień mających swoje źródło w doktrynie, uświadomienie uczestnikom granic występujących miedzy rozumieniem i wiarą.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
1. Student zna podstawową terminologię stosowaną w średniowiecznej filozofii chrześcijańskiej w języku polskim – F1aK_W02
2. posiada wiedzę z zakresu historii filozofii średniowiecznej, obejmującą najważniejsze teorie, stanowiska i wyraźnie określone obszary
problemowe w niej występujące – F1aK_W08
Umiejętności:
3. trafnie przywołuje w swoich argumentacjach poglądy i argumenty filozoficzne autorów średniowiecznych – F1aK_U12
Kompetencje:
4. ma świadomość znaczenia średniowiecznego dziedzictwa filozoficznego dla rozumienia wydarzeń społecznych i kulturalnych – F1aK_K06.
Kryteria oceniania
1. Egzamin ustny
2. Wymagana znajomość treści wykładu, skryptu i lektury obowiązkowej
Literatura
Lektury podstawowe:
1. Gródek W. K. Historia filozofii średniowiecznej – skrypt;
2. Copleston F., Historia filozofii, t. 2 i 3, tłum. S. Zalewski, Warszawa 2000
W cyklu 2022/2023-L:
Lektury uzupełniające: |
W cyklu 2023/2024-L:
Lektury uzupełniające: |
W cyklu 2024/2025-L:
Lektury uzupełniające: |
Uwagi
W cyklu 2022/2023-L:
4 pkt ECTS = 120h 30 h - wykład |
W cyklu 2023/2024-L:
4 pkt ECTS = 120h 30 h - wykład |
W cyklu 2024/2025-L:
4 pkt ECTS = 120h 30 h - wykład |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: