Historia kościołów wschodnich w Europie. HIS-HCH>hiskwschEur
W toku wykładu w sposób syntetyczny przybliżone zostaną studentom dzieje wschodniego chrześcijaństwa w Europie. Poruszone zostaną zagadnienia kształtowania się doktryny religijnej, pierwszych sporów między wschodnim a zachodnim sposobem pojmowania Kościoła i jego dogmatów, a wreszcie bolesnego i trwającego po dziś dzień rozłamu. Tematyka poszczególnych zajęć będzie oscylowała wokół dziejów chrześcijaństwa w Bizancjum, na Bałkanach, Kaukazie i obszarze szeroko pojmowanej „Slavia Ortodoxa”. Oprócz ogólnego zarysu historii poszczególnych prawosławnych wspólnot, studentom przybliżone zostaną podstawowe wiadomości z zakresu duchowości, eklezjologii i prawosławnej teologii
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu student nabywa określoną wiedzę, zakładane umiejętności i kompetencje:
Wiedza:
H1aK_W01 ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu Kościołów wschodnich w Europie w systemie nauk oraz jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej (P6S_WG).
H1aK_W05 zna najważniejszą faktografię historii Kościołów wschodnich w Europie w poszczególnych epokach, zna historię Małopolski, zna podstawę historii chrześcijaństwa (P6S_WG).
H1aK_W06 posiada wiedzę o możliwościach interpretacji faktów historycznych i tekstów kultury w sposób determinowany różnym podłożem narodowym, religijnym i społecznym w odniesieniu do Kościołów wschodnich w Europie (P6S_WG, P6S_WG/K).
H1aK_W09 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpunkcji różnych wytworów kultury (źródła historyczne, dzieła literackie, teksty kultury) właściwe dla wybranych tradycji, teorii oraz szkół badawczych w zakresie Kościołów wschodnich w Europie (P6S_WG).
H1aK_W10 zna obowiązujące zasady korzystania z dorobku naukowego innych badaczy i ich przywołania, zna aktualne obowiązujące prawo autorskie w zakresie ochrony własności intelektualnej oraz zasady etyki pracy naukowej, zna zasady korzystania z produktów informatycznych (P6S_WK).
Umiejętności:
H1aK_1U01 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować oraz uogólniać informacje z wykorzystaniem różnych źródeł z zakresu Kościołów wschodnich w Europie (P6S_UW).
H1aK_1U01 potrafi posługiwać się krytyką zewnętrzną i wewnętrzną źródeł historycznych dotyczących Kościołów wschodnich w Europie, potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym (P6S_UW, P6S_UK).
H1aK_U03 umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (P6S_UO, P6S_UU).
H1aK_U08 posiada umiejętności przygotowania wystąpień ustnych, dotyczących zagadnień ogólnych i szczegółowych (P6S_UK).
Kompetencje społeczne:
H1aK_K01 ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia (P6S_KK).
H1aK_K03 ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie realizacji misji historyka w społeczeństwie; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i społecznych (P6S_KR).
H1aK_K05 ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym: historii Kościołów wschodnich w Europie, historii regionu Małopolski; ma świadomość znaczenia i roli Kościoła w procesie historycznym i jego miejsca w kształtowaniu wspólnych korzeni kultury europejskiej; rozumie znaczenie kultury judeochrześcijańskiej i klasycznej w historii Europy (P6S_KO).
Po zakończonym kursie student zna najważniejszą faktografię związaną z dziejami Kościołów wschodnich w Europie (S_W03).
Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych zdarzeń związanych z administracją, duszpasterstwem, życiem duchowym katolików – mieszkańców Europy (S_W05).
Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i uogólniać informacje dotyczące Kościołów wschodnich w Europie (S_U01).
Szczególnie rozumie specyfikę źródeł dotyczących dziejów Kościołów wschodnich w Europie w okresie ucisku carskiego i komunistycznego (S_U02).
Jest przygotowany do wykorzystania wiedzy dotyczącej Kościołów wschodnich w Europie do wykonywania zawodów związanych z działalnością na terenie państw wschodnich (S_K01).
Kryteria oceniania
Wykład problemowy opracowany na podstawie szerokiej bazy źródłowej oraz w oparciu o materiały syntetyczne i monograficzne dotyczące dziejów Kościołów wschodnich w Europie
Literatura
Boudou A., Stolica Święta a Rosja. Stosunki dyplomatyczne pomiędzy niemi w XIX stuleciu, t.1-2, Kraków 1928-1930.
Czterechsetlecie zawarcia Unii Brzeskiej 1596-1996, pod red. S. Alexandrowicza, Warszawa 1998.
Długosz T., Z dziejów biskupstwa kijowskiego, Lwów 1932.
Dylągowa H., Dzieje unii brzeskiej (1596-1918), Warszawa-Olsztyn 1996.
Dzwonkowski R., Kościół katolicki w ZSRR 1917-1939. Zarys historii, Lublin 1997.
Dzwonkowski R., Religia i Kościół katolicki w ZSRS 1917-1991. Kronika, Lublin 2010.
Historia Kościoła, red. L. J. Rogier, R. Aubert, M. D. Knowels, t. 1-5, Warszawa 1984-1988.
Kołbuk W., Kościoły wschodnie w Rzeczypospolitej około 1772 roku. Struktury administracyjne, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 1998.
Kościoły wschodnie w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku Zbiór studiów, red. A. Gil, Lublin 2005.
Kumor B., Historia Kościoła, t.1-7, rożne wydania.
Lechicki Cz., Kościół ormiański w Polsce, Lwów 1928.
Leśny J., Konstantyn i Metody. Apstołowie Słowian, dzieło i jego losy, Poznań 1987.
Loret M., Kościół katolicki a Katarzyna II (1772-1784), Warszawa 1910.
Majdowski A., Kościół katolicki w Cesarstwie rosyjskim. Syberia, Daleki wschód, Azja Środkowa, Warszawa 2001.
Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, Warszawa 1984.
Nitkiewicz K., Katolickie Kościoły wschodnie, Sandomierz 2014.
Schatz K., Sobory powszechne, Kraków 2002.
Poppe A., Państwo i Kościół na Rusi w XI w., Warszawa 1968.
Radwan M., Carat wobec Kościoła greckokatolickiego w zaborze rosyjskim 1796-1839, Lublin 2004.
Simon M., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa, przeł. E. Bakowska, Warszawa
1979.
Schmemann A., Droga prawosławia w historii, Białystok 2001.
Stopka K., Armenia Christiana, Kraków 2002.
Stopka K., Ormianie w Polsce dawniej i dziś, Kraków 2000.
Ware K., Kościół prawosławny, Białystok 2011.
Zakrzewski K., Bizancjum w średniowieczu, Kraków 1995.
Zernov N., Wschodnie chrześcijaństwo, Warszawa 1967.
Русское православие. Вехи истории, ред. А. И. Клибанов, Москва 1989.
W cyklu 2022/2023-Z:
Kumor B., Historia Kościoła, t.1-7, rożne wydania. |
W cyklu 2024/2025-L:
|
Uwagi
W cyklu 2022/2023-Z:
Nakład pracy studenta: 60 godz. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: