Historia Kościoła katolickiego w Europie Wschodniej HIS-SM>hiskoś
Pierwsza część wykładów poświęcona będzie zapoznaniu studentów z strukturą i organizacją Kościoła katolickiego oraz poznaniem pojęć z tym związanych. Zasadniczym tematem zajęć będą dzieje Kościoła katolickiego obrz. łacińskiego, greckiego i ormiańskiego na ziemiach wchodzących obecnie w skład: Białorusi, Litwy, Łotwy, Rosji i Ukrainy. Szczególne miejsce zajmować będą represje wobec katolików po rozbiorach Polski oraz w okresie władzy sowieckiej.
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/2023-Z: | W cyklu 2023/2024-Z: | W cyklu 2024/2025-Z: |
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu student nabywa określoną wiedzę, zakładane umiejętności i kompetencje:
Wiedza:
H1aK_W01 ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu historii Kościoła katolickiego w Europie Wschodniej w systemie nauk oraz jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej (P6S_WG).
H1aK_W05 zna najważniejszą faktografię historii Kościoła katolickiego w Europie Wschodniej w poszczególnych epokach, zna historię Małopolski, zna podstawę historii chrześcijaństwa (P6S_WG).
H1aK_W06 posiada wiedzę o możliwościach interpretacji faktów historycznych i tekstów kultury w sposób determinowany różnym podłożem narodowym, religijnym i społecznym w odniesieniu do Kościoła katolickiego w Europie Wschodniej (P6S_WG, P6S_WG/K).
H1aK_W09 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpunkcji różnych wytworów kultury (źródła historyczne, dzieła literackie, teksty kultury) właściwe dla wybranych tradycji, teorii oraz szkół badawczych w zakresie Kościoła katolickiego w Europie Wschodniej (P6S_WG).
H1aK_W10 zna obowiązujące zasady korzystania z dorobku naukowego innych badaczy i ich przywołania, zna aktualne obowiązujące prawo autorskie w zakresie ochrony własności intelektualnej oraz zasady etyki pracy naukowej, zna zasady korzystania z produktów informatycznych (P6S_WK).
Umiejętności:
H1aK_1U01 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować oraz uogólniać informacje z wykorzystaniem różnych źródeł z zakresu Kościoła katolickiego w Europie Wschodniej (P6S_UW).
H1aK_1U01 potrafi posługiwać się krytyką zewnętrzną i wewnętrzną źródeł historycznych dotyczących Kościoła katolickiego w Europie Wschodniej, potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym (P6S_UW, P6S_UK).
H1aK_U03 umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (P6S_UO, P6S_UU).
H1aK_U08 posiada umiejętności przygotowania wystąpień ustnych, dotyczących zagadnień ogólnych i szczegółowych (P6S_UK).
Kompetencje społeczne:
H1aK_K01 ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia (P6S_KK).
H1aK_K03 ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie realizacji misji historyka w społeczeństwie; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i społecznych (P6S_KR).
H1aK_K05 ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym: historii Kościoła katolickiego w Europie Wschodniej, historii regionu Małopolski; ma świadomość znaczenia i roli Kościoła w procesie historycznym i jego miejsca w kształtowaniu wspólnych korzeni kultury europejskiej; rozumie znaczenie kultury judeochrześcijańskiej i klasycznej w historii Europy (P6S_KO).
Kryteria oceniania
Wykład problemowy opracowany na podstawie szerokiej bazy źródłowej oraz w oparciu o materiały syntetyczne i monograficzne dotyczące dziejów świata i Polski w XVI-XVIII w.
Warunkiem uzyskania zaliczenia z zajęć przez studenta jest:
1. uczęszczanie na wykłady (możliwe 2 nieobecności na zajęciach – bez względu na podany powód nieobecności). Student przekraczający limit dopuszczalnych nieobecności jest zobowiązany odrobić nieobecności podczas dyżuru dydaktycznego.
2. Zdanie egzaminu ustnego przypadającego po zakończeniu całego cyklu wykładów.
Forma oceny pracy studenta: egzamin ustny przeprowadzony w oparciu o:
- znajomość przerobionego podczas wykładów materiału – dwa tygodnie przed wyznaczonym terminem egzaminu studenci otrzymają od prowadzącego zajęcia listę zagadnień (pytań egzaminacyjnych), z których będą odpytywani.
Literatura
Literatura podstawowa:
Historia Kościoła w Polsce, pod red. B. Kumora i Z. Obertyńskiego, t. 1-2, Poznań-Warszawa 1974-1979 (rozdziały dotyczące Kościoła katolickiego wszystkich obrządków na Kresach Rzeczpospolitej).
Literatura uzupełniająca:
1. Abraham W., Polska a chrzest Litwy, [w:] Polska i Litwa w dziejowym stosunku, Warszawa 1914, s. 1-39.
2. Abraham W., Powstanie i organizacji Kościoła łacińskiego na Rusi, Lwów 1904.
3. Abraham W., Biskupstwa łacińskie w Mołdawii w wiekach XIV i XV, „Kwartalnik Historyczny” 16:1912, s. 172-207.
4. Boudou A., Stolica Święta a Rosja. Stosunki dyplomatyczne pomiędzy niemi w XIX stuleciu, t.1-2, Kraków 1928-1930.
5. Czterechsetlecie zawarcia Unii Brzeskiej 1596-1996, pod red. S. Alexandrowicza, Warszawa 1998.
6. Długosz T., Z dziejów biskupstwa kijowskiego, Lwów 1932.
7. Dylągowa H., Dzieje unii brzeskiej (1596-1918), Warszawa-Olsztyn 1996.
8. Dzwonkowski R., Kościół katolicki w ZSRR 1917-1939. Zarys historii, Lublin 1997.
9. Dzwonkowski R., Religia i Kościół katolicki w ZSRS 1917-1991. Kronika, Lublin 2010.
10. Kozyrska A., Arcybiskup Edward Ropp. Życie i działalność, Lublin 2004.
11. Kultura pogranicza wschodniego. Zarys encyklopedyczny, Warszawa 2011.
12. Kultura Wielkiego Księstwa Litewskiego. Analiza i obrazy, pod red. Alisauskasa V., Kraków 2001.
13. Lechicki Cz., Kościół ormiański w Polsce, Lwów 1928.
14. Likowski E., Historia unii Kościoła ruskiego z Kościołem rzymskim, Poznań 1875.
15. Likowski E., Unia brzeska (r. 1596), Warszawa 1907.
16. Loret M., Kościół katolicki a Katarzyna II (1772-1784), Warszawa 1910.
17. Majdowski A., Kościół katolicki w Cesarstwie rosyjskim. Syberia, Daleki wschód, Azja Środkowa, Warszawa 2001.
18. Radwan M., Carat wobec Kościoła greckokatolickiego w zaborze rosyjskim 1796-1839, Lublin 2004.
19. Rosowski W., Dzieje rzymskokatolickiej diecezji kamienieckiej w latach 1918-1941, Lublin 2008.
20. Rzemieniuk F., Unici polscy 1596-1946, Siedlce 1998.’
21. Sielicki F., Polsko-ruskie stosunki kulturalne do końca XV wieku, Wrocław 1997.
22. Stopka K., Ormianie w Polsce dawnej i dzisiejszej, Kraków 2000.
23. Sznarbachowski F., Początki i dzieje rzymsko-kat. diecezji łucko-żytomierskiej, Warszawa 1926.
24. Tajna misja jezuitów na Podlasiu (1878-1904). Columbae simplicitate et serpenti Prudential. Wybór dokumentów z archiwów zakonnych Krakowa, Rzymu i Warszawy, Kraków 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: