Konflikty zbrojne w Europie Środkowo-Wschodniej HIS-SM>konzbr
Tematyka prowadzonych wykładów poświęcona będzie szerokiej problematyce związanej z dziejami konfliktów zbrojnych na terenie Europy Środkowo-Wschodniej na przestrzeni dziejów (uwzględniając czasy współczesne). Przedstawione zostaną definicje dotyczące regionu Europa Środkowo-Wschodnia oraz podstawowe wiadomości z zakresu jego historii (aspekty kulturowe, religijne, gospodarcze). Zasadniczym tematem zajęć będzie problematyka związana z najważniejszymi konfliktami zbrojnymi (wojnami) toczonymi pomiędzy poszczególnymi państwami regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Podkreślone zostanie znaczenie wojen toczonych przez Polskę w XVI–XX w. Zarysowane zostaną również informacje dotyczące organizacji oraz uzbrojenia sił zbrojnych poszczególnych państw Europy Środkowo-Wschodniej w wybranych epokach dziejów. Przedstawione zostaną także skutki toczonych niegdyś i trwających nadal konfliktów zbrojnych w omawianym regionie.
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/2024-Z: | W cyklu 2022/2023-Z: | W cyklu 2024/2025-Z: |
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu student nabywa określoną wiedzę, zakładane umiejętności i kompetencje:
Wiedza:
H1aK_W01 ma podstawową wiedzę o historii konfliktów zbrojnych na terenie Europy Środkowo-Wschodniej na przestrzeni dziejów w systemie nauk oraz jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej (P6S_WG).
H1aK_W05 zna najważniejszą faktografię historii konfliktów zbrojnych na terenie Europy Środkowo-Wschodniej na przestrzeni dziejów w poszczególnych epokach, zna historię działań wojennych rozgrywających się w Małopolsce na przestrzeni dziejów (P6S_WG).
H1aK_W06 posiada wiedzę o możliwościach interpretacji faktów historycznych i tekstów kultury w sposób determinowany różnym podłożem narodowym, religijnym i społecznym w odniesieniu do historii konfliktów zbrojnych na terenie Europy Środkowo-Wschodniej na przestrzeni dziejów (P6S_WG, P6S_WG/K).
H1aK_W09 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpunkcji różnych wytworów kultury (źródła historyczne, dzieła literackie, teksty kultury) właściwe dla wybranych tradycji, teorii oraz szkół badawczych w zakresie historii konfliktów zbrojnych na terenie Europy Środkowo-Wschodniej na przestrzeni dziejów (P6S_WG).
H1aK_W10 zna obowiązujące zasady korzystania z dorobku naukowego innych badaczy i ich przywołania, zna aktualne obowiązujące prawo autorskie w zakresie ochrony własności intelektualnej oraz zasady etyki pracy naukowej, zna zasady korzystania z produktów informatycznych (P6S_WK).
Umiejętności:
H1aK_1U01 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować oraz uogólniać informacje z wykorzystaniem różnych źródeł z zakresu historii konfliktów zbrojnych na terenie Europy Środkowo-Wschodniej na przestrzeni dziejów (P6S_UW).
H1aK_1U01 potrafi posługiwać się krytyką zewnętrzną i wewnętrzną źródeł historycznych dotyczących historii konfliktów zbrojnych na terenie Europy Środkowo-Wschodniej na przestrzeni dziejów, potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym (P6S_UW, P6S_UK).
H1aK_U03 umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (P6S_UO, P6S_UU).
H1aK_U08 posiada umiejętności przygotowania wystąpień ustnych, dotyczących zagadnień ogólnych i szczegółowych (P6S_UK).
Kompetencje społeczne:
H1aK_K01 ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia (P6S_KK).
H1aK_K03 ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie realizacji misji historyka w społeczeństwie; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i społecznych (P6S_KR).
H1aK_K05 ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym: historii konfliktów zbrojnych na terenie Europy Środkowo-Wschodniej na przestrzeni dziejów, działań wojennych rozgrywających się w Małopolsce; ma świadomość znaczenia i roli Kościoła w procesie historycznym i jego miejsca w kształtowaniu wspólnych korzeni kultury europejskiej; rozumie znaczenie kultury judeochrześcijańskiej i klasycznej w historii Europy (P6S_KO).
Kryteria oceniania
Wykład problemowy opracowany na podstawie szerokiej bazy źródłowej oraz w oparciu o materiały syntetyczne i monograficzne dotyczące dziejów świata i Polski w XVI-XVIII w.
Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia:
Warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczęszczanie na wykłady zgodne z zasadami przyjętymi na UPJPII.
Warunkiem uzyskania zaliczenia z zajęć przez studenta jest:
1. uczęszczanie na wykłady (możliwe 2 nieobecności na zajęciach – bez względu na podany powód nieobecności). Student przekraczający limit dopuszczalnych nieobecności jest zobowiązany odrobić nieobecności podczas dyżuru dydaktycznego.
2. Zdanie egzaminu ustnego przypadającego po zakończeniu całego cyklu wykładów.
Forma oceny pracy studenta: egzamin ustny przeprowadzony w oparciu o:
- znajomość przerobionego podczas wykładów materiału – dwa tygodnie przed wyznaczonym terminem egzaminu studenci otrzymają od prowadzącego zajęcia listę zagadnień (pytań egzaminacyjnych), z których będą odpytywani;
- znajomość treści 3 lektur z listy podanej wcześniej przez prowadzącego zajęcia lub zgłoszonych samodzielnie przez studentów prowadzącemu do akceptacji (do końca danego roku kalendarzowego).
Literatura
Literatura podstawowa:
1. Biskup M., Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim 1308–1521, wydawnictwo obojętne.
2. Bohum T., Wojny polsko-rosyjskie od XV do XX wieku, Warszawa 2017.
3. Borawski P., Borawski T., Wojna w Abchazji 1992–1993. Konflikt gruzińsko–abchaski. Geneza–dzieje–epilog, Zabrze–Tarnowskie Góry 2022.
4. Centrum i peryferie Europy Środkowo-Wschodniej. Kształtowanie się terytoriów i granic państw od średniowiecza do współczesności, pod red. Elżbiety Znamierowskiej-Rakk, Warszawa 2011.
5. Chwalba A., Wielka wojna Polaków 1914–1918, Warszawa 2018.
6. Czołowski A., Z dziejów wojen polsko-mołdawskich, Tarnowskie Góry 2023.
7. Gędek M., Wojny polsko-rosyjskie od XVIII do XX wieku: historia, mapy, fakty i tajemnice, Warszawa 2016.
8. Howard M., Wojna w dziejach Europy, wydanie obojętne.
9. Kasprzycki D.D., Rosyjska wizja wojny przyszłości. Formuła wykorzystania instrumentarium koncepcji wojny nowej generacji w oparciu o doświadczenia z działań wobec Ukrainy, Tarnowskie Góry 2022.
10. Kowalczyk R. Katastrofa Wielkiej Armii Napoleona w Rosji w 1812 roku, Łódź 2007.
11. Kukiel M., Zarys wojskowości w Polsce, wydanie obojętne.
12. Liber G.O., Wojny totalne i kształtowanie się współczesnej Ukrainy 1914–1954, Kraków 2019.
13. Markowski D.K., Dwa powstania. Bitwa o Lwów, Kraków 2019.
14. Motyka G., Wnuk R., Stryjek T., Baran, A.F., Wojna po wojnie. Antysowieckie podziemia w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1953, Gdańsk–Warszawa 2012.
15. Nowak A., Klęska imperium zła. Rok 1920, Kraków 2020.
16. Paliga E.R., Wojny i epidemie w dziejach Rzeczypospolitej. Dżuma, cholera, tyfus, Warszawa 2022.
17. Rowell, S.C., Pogańskie Imperium. Litewska dominacja w Europie Środkowo-Wschodniej 1295–1345, Oświęcim 2017.
18. Rozpad imperiów. Kształtowanie powojennego ładu w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1918–1923, red. Magdalena Gibiec, Grzegorz Hryciuk, Robert Klementowski, Wrocław–Warszawa 2021.
19. Skworoda P., Wojny Rzeczypospolitej ze Szwecją 1563–1721, Tarnowskie Góry 2023.
20. Szejchumierow Amet-chan A., Armia Chanatu Krymskiego. Organizacja i taktyka (XV–XVIII w.), Zabrze–Tarnowskie Góry 2021
21. Wojna i ludzie. Społeczne aspekty I wojny światowej w Europie Wschodniej, pod redakcją Doroty Michaluk, tł. z j. ros. Witalis Łuba, tł. z j. łot. Teresa Dalecka, Białystok 2015.
22. Wojna hybrydowa Rosji przeciwko Ukrainie w latach 2014–2016, red. Walenty Baluk, Mykoła Doroszko, Lublin 2017.
23. Wojtasik J., Z myślą o Niepodległej… Polskie powstania narodowe i próby powstańcze w latach 1795–1914, Warszawa 2013.
24. Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864 (t. I–II); Zarys dziejów wojskowości polskiej w latach 1864–1939 (t. III), red. Janusz Sikorski, Piotr Stawecki, t. I–III, Warszawa 1965–1990.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: