ćwiczenia z historii sztuki wczesnochrześcijańskiej, bizantyńskiej i ludów słowiańskich HS-SL>cwhiswbls-1x

Celem ćwiczeń jest poszerzenie wiedzy uczestników na temat sztuki wczesnochrześcijańskiej, bizantyńskiej i ludów słowiańskich. Zapoznanie ich z nurtami sztuki prowincjonalnej (Syria, Kapadocja) oraz znaczeniem pracy historyka sztuki bizantyńskiej ze źródłami, a także z potrzebą korzystania z różnych, niekiedy przeciwstawnych opracowań tematu.
Ćwiczenia pomyślane są jako uzupełnienie wykładów z zakresu historii sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej. Ze względu na poruszane w ich trakcie problemy zostały podzielone na trzy bloki tematyczne: 1) funkcjonowanie sztuki środowisk prowincjonalnych w Bizancjum (X–XVI w.), takich jak Kapadocja, Cypr, półwysep Mani, Atos i ich wpływ na przemiany ikonograficzne oraz stylowe; 2) znaczenie literatury apokryficznej, hagiograficznej oraz przekazów historycznych w badaniach nad sztuka ortodoksyjną; 3) zagadnienia poszerzające wiedzę uczestników w zakresie historii sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej w ujęciu problemowym (np. stosunek chrześcijan do rzeźby statuarycznej; przemiany i symbolika wizerunku cesarskiego w IV-VI w.; wybrane zagadnienia topografii Konstantynopola; geneza ikony i jej kult w okresie po ikonoklazmie; formy rezydencjonalne na obszarze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego).
Dzięki samodzielnemu przygotowywaniu referatów studenci poznają najważniejsze periodyki i opracowania z zakresu warsztatu historyka sztuki-bizantynisty, oswajają się z publiczną prezentacją i krytyką tekstu naukowego

Celem ćwiczeń jest poszerzenie wiedzy uczestników na temat sztuki wczesnochrześcijańskiej, bizantyńskiej i ludów słowiańskich. Zapoznanie ich z nurtami sztuki prowincjonalnej (Syria, Kapadocja) oraz znaczeniem pracy historyka sztuki bizantyńskiej ze źródłami, a także z potrzebą korzystania z różnych, niekiedy przeciwstawnych opracowań tematu.
Ćwiczenia pomyślane są jako uzupełnienie wykładów z zakresu historii sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej. Ze względu na poruszane w ich trakcie problemy zostały podzielone na trzy bloki tematyczne: 1) funkcjonowanie sztuki środowisk prowincjonalnych w Bizancjum (X–XVI w.), takich jak Kapadocja, Cypr, półwysep Mani, Atos i ich wpływ na przemiany ikonograficzne oraz stylowe; 2) znaczenie literatury apokryficznej, hagiograficznej oraz przekazów historycznych w badaniach nad sztuka ortodoksyjną; 3) zagadnienia poszerzające wiedzę uczestników w zakresie historii sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej w ujęciu problemowym (np. stosunek chrześcijan do rzeźby statuarycznej; przemiany i symbolika wizerunku cesarskiego w IV-VI w.; wybrane zagadnienia topografii Konstantynopola; geneza ikony i jej kult w okresie po ikonoklazmie; formy rezydencjonalne na obszarze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego).
Dzięki samodzielnemu przygotowywaniu referatów studenci poznają najważniejsze periodyki i opracowania z zakresu warsztatu historyka sztuki-bizantynisty, oswajają się z publiczną prezentacją i krytyką tekstu naukowego

Celem ćwiczeń jest poszerzenie wiedzy uczestników na temat sztuki wczesnochrześcijańskiej, bizantyńskiej i ludów słowiańskich. Zapoznanie ich z nurtami sztuki prowincjonalnej (Syria, Kapadocja) oraz znaczeniem pracy historyka sztuki bizantyńskiej ze źródłami, a także z potrzebą korzystania z różnych, niekiedy przeciwstawnych opracowań tematu.
Ćwiczenia pomyślane są jako uzupełnienie wykładów z zakresu historii sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej. Ze względu na poruszane w ich trakcie problemy zostały podzielone na trzy bloki tematyczne: 1) funkcjonowanie sztuki środowisk prowincjonalnych w Bizancjum (X–XVI w.), takich jak Kapadocja, Cypr, półwysep Mani, Atos i ich wpływ na przemiany ikonograficzne oraz stylowe; 2) znaczenie literatury apokryficznej, hagiograficznej oraz przekazów historycznych w badaniach nad sztuka ortodoksyjną; 3) zagadnienia poszerzające wiedzę uczestników w zakresie historii sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej w ujęciu problemowym (np. stosunek chrześcijan do rzeźby statuarycznej; przemiany i symbolika wizerunku cesarskiego w IV-VI w.; wybrane zagadnienia topografii Konstantynopola; geneza ikony i jej kult w okresie po ikonoklazmie; formy rezydencjonalne na obszarze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego).
Dzięki samodzielnemu przygotowywaniu referatów studenci poznają najważniejsze periodyki i opracowania z zakresu warsztatu historyka sztuki-bizantynisty, oswajają się z publiczną prezentacją i krytyką tekstu naukowego

Celem ćwiczeń jest poszerzenie wiedzy uczestników na temat sztuki wczesnochrześcijańskiej, bizantyńskiej i ludów słowiańskich. Zapoznanie ich z nurtami sztuki prowincjonalnej (Syria, Kapadocja) oraz znaczeniem pracy historyka sztuki bizantyńskiej ze źródłami, a także z potrzebą korzystania z różnych, niekiedy przeciwstawnych opracowań tematu.
Ćwiczenia pomyślane są jako uzupełnienie wykładów z zakresu historii sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej. Ze względu na poruszane w ich trakcie problemy zostały podzielone na trzy bloki tematyczne: 1) funkcjonowanie sztuki środowisk prowincjonalnych w Bizancjum (X–XVI w.), takich jak Kapadocja, Cypr, półwysep Mani, Atos i ich wpływ na przemiany ikonograficzne oraz stylowe; 2) znaczenie literatury apokryficznej, hagiograficznej oraz przekazów historycznych w badaniach nad sztuka ortodoksyjną; 3) zagadnienia poszerzające wiedzę uczestników w zakresie historii sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej w ujęciu problemowym (np. stosunek chrześcijan do rzeźby statuarycznej; przemiany i symbolika wizerunku cesarskiego w IV-VI w.; wybrane zagadnienia topografii Konstantynopola; geneza ikony i jej kult w okresie po ikonoklazmie; formy rezydencjonalne na obszarze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego).
Dzięki samodzielnemu przygotowywaniu referatów studenci poznają najważniejsze periodyki i opracowania z zakresu warsztatu historyka sztuki-bizantynisty, oswajają się z publiczną prezentacją i krytyką tekstu naukowego

UWAGA!: Literatura podana w wykazie stanowi podstawę dla przygotowywanych referatów (szczególnie w pierwszym semestrze zajęć). Z czasem uczestnicy ćwiczeń proszeni są o przygotowywanie samodzielnej bibliografii do tematów wystąpień. Prowadzący ukierunkowuje ich poszukiwania wskazując najwartościowsze pozycje, jako podstawę dla przygotowywanych referatów:

Lektura obowiązuje wszystkich studentów:
Przybyszewski B., Początki starochrześcijańskiej sztuki obrazowej, „Folia Historiae Artium” 15 (1979), s. 5–24.
Focjusz, Patriarcha Konstantynopola, Homilia X (wstęp A. Różycka-Bryzek, tłum. Maria Dzielska), Znak 3(466), 1994, s. 57–61.

Teksty do referatów:

Skupińska-Løvset I., Miasta bez rzeźb. Konsekwencje zerwania z antyczną tradycją zdobienia miejsc publicznych, [w:] Iwaszkiewicz-Wronikowska B., Próchniak D. (red.), „Sympozja Kazimierskie poświęcone kulturze świata późnego antyku i wczesnego chrześcijaństwa”, Lublin 2002, s. 179–192.
Magdalino P., Nelson R., The Emperor in Byzantine Art of the Twelfth Century, "Byzantinische Forschungen", 8 (1982), s. 123-183.
Eastmond A., An Intentional Error? Imperial Art and “Mis”-Interpretation under Andronikos I Komnenos, "The Art Bulletin", 76 (1994), nr 3, s. 502-510.
Palmer A., The Logos of the Mandylion: Folktale, or Sacred Narrative? [w:] "Edessa in hellenistisch-römischer Zeit: Religion, Kultur und Politik zwischen Ost und West; Beiträge des Internationalen Edessa-Symposiums in Halle an der Saale, 14.-17. Juli 2005", hrsg. Greisiger L. Rammelt C. Tubach J., Beirut 2009, s. 117-207.
Kitzinger E., The cult of images in the age before Iconoclasm, "Dumbarton Oaks Papers" 8 (1954), s. 83-150.
Brubaker L., Icons before Iconoclasm?, [w:] “Morfologie sociali e culturali in Europa fra tarda antichità e alto medioevo”, (Settimane di studio del Centro Italiano di studi sull’ alto medioevo, 45) Spoleto 1998, t. 2, s. 1215-1245.
Grotowski P., Kształtowanie się toposu ikony ranionej a judaizm i islam, „Portolana. Studia Mediterranea” 2 (2006), s. 127–145.
Deliyannis D. M., Agnellus of Ravenna and Iconoclasm: Theology and Politics in a Ninth-Century Historical Text, „Speculum” 71 (nr 3; Jul., 1996), s. 559–576.
Brock S., Iconoclasm and the Monophysites, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 53–57.
Grabar O., Islam and Iconoclasm, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 45–52.
Grabar A., L’iconoclasme byzantin, Paris 1998.
McVey K. E., The Domed Church as Microcosm: Literary Roots of An Architectural Symbol, „Dumbarton Oaks Papers” 37 (1983), s. 91–121.
Ousterhout R., The Holy Space: Architecture and the Liturgy, [w:] Heaven on Earth: Art and the Church in Byzantium. red. L. Safran. University Park 2000, s. 81-120.
Bolognesi E., La X Omelia di Fozio. Quale ekphrasis della chiesa di S. Maria Hodegetria, "Studi medievali" Seria 3, 28 (1987) s. 381-398.
Jenkins R. J. H., Mango C. A., The Date and Significance of the Tenth Homily of Photius, "Dumbarton Oaks Papers" 9/10, (1956), s. 123-140.
Maguire H., The Cycle of Images in the Church, [w:] Heaven on Earth: Art and the Church in Byzantium. red. L. Safran. University Park 2000, s. 121-151.
Babić G., Les discussions christologiques et le décor des églises byzantines au XIIe siècle. Les évêques officiant devant l’Hétimasie et devant l’Amnos, "Frühmittelalterliche Studien" 2 (1968), s. 368-386.
Epstein A. W., The Problem of Provincialism: Byzantine Monasteries in Cappadocia and Monks in South Italy, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 42, (1979), s. 28-46.
Kazhdan A., Maguire H. Byzantine hagiographical texts as sources on art, "Dumbarton Oaks Papers" 45 (1991), s. 1-22.
Swoboda K. M., The Problem of the Iconography of Late Antique and Early Mediaeval Palaces, "The Journal of the Society of Architectural Historians", 20 (1961), nr 2, s. 78 – 89.
Różycka-Bryzek A., Bizantyńsko-ruskie malowidła ścienne w kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu, [w:] „Studia do dziejów Wawelu”, t. 3 (1968), s. 175–293.
Siemaszko A., Malowidła ścienne cerkwi Zwiastowania w Supraślu. Rekonstrukcja programu ikonograficznego, „Zeszyty naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1173. Prace z historii sztuki” 21 (1997), s. 15–55.

Wolne tematy:
Malarstwo skalnych klasztorów Kapadocji (VI-XIII w.);
Sztuka na półwyspie Mani (Peloponez) i kształtowanie sie sieci parafialnej wśród Słowian osiadłych w Grecji (X-XIII w.);
Greccy malarze pracujący w Geraki na Peloponezie (XIII-XV w.);
Sztuka kręgu monastycznego średniego i późnego Bizancjum na przykładzie półwyspu Atos (X-XIV w.);
Malarstwo pobizantyńskie na obszarze wysp greckich (Kreta, Cypr), Bałkanów (Teofanes z Krety i krąg atoński, Szkoła Peczska, mecenat hospodarów wołoskich i mołdawskich), ziem ruskich (Rzeczpospolita Obojga Narodów) i Wielkiego Księstwa Moskiewskiego.

Teksty pomocnicze:
Pokorzyna E., Słownik terminologiczny wyposażenia świątyń obrządku wschodniego z przydatkiem ikon maryjnych, (Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, t. 103), Warszawa 2001.
Grabar A., Sculptures byzantines du Moyen Âge II (XIe–XIVe s.), (Bibliothèque des Cahiers Archéologiques 12) Paris 1976.
Grabar A., L’empereur dans l’art byzantin, Paris 1936 (reprint [Variorum Reprints] London 1971).
Wipszycka E., Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1994.
Różycka-Bryzek A., Program ikonograficzny malowideł cerkwi w Posadzie Rybotyckiej, [w:] "Symbolae Historiae Artium. Studia z historii sztuki Lechowi Kalinowskiemu dedykowane", Warszawa 1986, s. 349–365.
Mundell M., Monophysite Church Decoration, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 59–74.
Różycka-Bryzek A., Bizantyńskie malarstwo ikonowe, „Rocznik Muzeów Województwa Rzeszowskiego” 1 (1968), s. 177–208.
Bernard L., The Paulicians and Iconoclasm, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 75-83.

UWAGA!: Literatura podana w wykazie stanowi podstawę dla przygotowywanych referatów (szczególnie w pierwszym semestrze zajęć). Z czasem uczestnicy ćwiczeń proszeni są o przygotowywanie samodzielnej bibliografii do tematów wystąpień. Prowadzący ukierunkowuje ich poszukiwania wskazując najwartościowsze pozycje, jako podstawę dla przygotowywanych referatów:

Lektura obowiązuje wszystkich studentów:
Przybyszewski B., Początki starochrześcijańskiej sztuki obrazowej, „Folia Historiae Artium” 15 (1979), s. 5–24.
Focjusz, Patriarcha Konstantynopola, Homilia X (wstęp A. Różycka-Bryzek, tłum. Maria Dzielska), Znak 3(466), 1994, s. 57–61.

Teksty do referatów:

Skupińska-Løvset I., Miasta bez rzeźb. Konsekwencje zerwania z antyczną tradycją zdobienia miejsc publicznych, [w:] Iwaszkiewicz-Wronikowska B., Próchniak D. (red.), „Sympozja Kazimierskie poświęcone kulturze świata późnego antyku i wczesnego chrześcijaństwa”, Lublin 2002, s. 179–192.
Magdalino P., Nelson R., The Emperor in Byzantine Art of the Twelfth Century, "Byzantinische Forschungen", 8 (1982), s. 123-183.
Eastmond A., An Intentional Error? Imperial Art and “Mis”-Interpretation under Andronikos I Komnenos, "The Art Bulletin", 76 (1994), nr 3, s. 502-510.
Palmer A., The Logos of the Mandylion: Folktale, or Sacred Narrative? [w:] "Edessa in hellenistisch-römischer Zeit: Religion, Kultur und Politik zwischen Ost und West; Beiträge des Internationalen Edessa-Symposiums in Halle an der Saale, 14.-17. Juli 2005", hrsg. Greisiger L. Rammelt C. Tubach J., Beirut 2009, s. 117-207.
Kitzinger E., The cult of images in the age before Iconoclasm, "Dumbarton Oaks Papers" 8 (1954), s. 83-150.
Brubaker L., Icons before Iconoclasm?, [w:] “Morfologie sociali e culturali in Europa fra tarda antichità e alto medioevo”, (Settimane di studio del Centro Italiano di studi sull’ alto medioevo, 45) Spoleto 1998, t. 2, s. 1215-1245.
Grotowski P., Kształtowanie się toposu ikony ranionej a judaizm i islam, „Portolana. Studia Mediterranea” 2 (2006), s. 127–145.
Deliyannis D. M., Agnellus of Ravenna and Iconoclasm: Theology and Politics in a Ninth-Century Historical Text, „Speculum” 71 (nr 3; Jul., 1996), s. 559–576.
Brock S., Iconoclasm and the Monophysites, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 53–57.
Grabar O., Islam and Iconoclasm, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 45–52.
Grabar A., L’iconoclasme byzantin, Paris 1998.
McVey K. E., The Domed Church as Microcosm: Literary Roots of An Architectural Symbol, „Dumbarton Oaks Papers” 37 (1983), s. 91–121.
Ousterhout R., The Holy Space: Architecture and the Liturgy, [w:] Heaven on Earth: Art and the Church in Byzantium. red. L. Safran. University Park 2000, s. 81-120.
Bolognesi E., La X Omelia di Fozio. Quale ekphrasis della chiesa di S. Maria Hodegetria, "Studi medievali" Seria 3, 28 (1987) s. 381-398.
Jenkins R. J. H., Mango C. A., The Date and Significance of the Tenth Homily of Photius, "Dumbarton Oaks Papers" 9/10, (1956), s. 123-140.
Maguire H., The Cycle of Images in the Church, [w:] Heaven on Earth: Art and the Church in Byzantium. red. L. Safran. University Park 2000, s. 121-151.
Babić G., Les discussions christologiques et le décor des églises byzantines au XIIe siècle. Les évêques officiant devant l’Hétimasie et devant l’Amnos, "Frühmittelalterliche Studien" 2 (1968), s. 368-386.
Epstein A. W., The Problem of Provincialism: Byzantine Monasteries in Cappadocia and Monks in South Italy, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 42, (1979), s. 28-46.
Kazhdan A., Maguire H. Byzantine hagiographical texts as sources on art, "Dumbarton Oaks Papers" 45 (1991), s. 1-22.
Swoboda K. M., The Problem of the Iconography of Late Antique and Early Mediaeval Palaces, "The Journal of the Society of Architectural Historians", 20 (1961), nr 2, s. 78 – 89.
Różycka-Bryzek A., Bizantyńsko-ruskie malowidła ścienne w kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu, [w:] „Studia do dziejów Wawelu”, t. 3 (1968), s. 175–293.
Siemaszko A., Malowidła ścienne cerkwi Zwiastowania w Supraślu. Rekonstrukcja programu ikonograficznego, „Zeszyty naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1173. Prace z historii sztuki” 21 (1997), s. 15–55.

Wolne tematy:
Malarstwo skalnych klasztorów Kapadocji (VI-XIII w.);
Sztuka na półwyspie Mani (Peloponez) i kształtowanie sie sieci parafialnej wśród Słowian osiadłych w Grecji (X-XIII w.);
Greccy malarze pracujący w Geraki na Peloponezie (XIII-XV w.);
Sztuka kręgu monastycznego średniego i późnego Bizancjum na przykładzie półwyspu Atos (X-XIV w.);
Malarstwo pobizantyńskie na obszarze wysp greckich (Kreta, Cypr), Bałkanów (Teofanes z Krety i krąg atoński, Szkoła Peczska, mecenat hospodarów wołoskich i mołdawskich), ziem ruskich (Rzeczpospolita Obojga Narodów) i Wielkiego Księstwa Moskiewskiego.

Teksty pomocnicze:
Pokorzyna E., Słownik terminologiczny wyposażenia świątyń obrządku wschodniego z przydatkiem ikon maryjnych, (Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, t. 103), Warszawa 2001.
Grabar A., Sculptures byzantines du Moyen Âge II (XIe–XIVe s.), (Bibliothèque des Cahiers Archéologiques 12) Paris 1976.
Grabar A., L’empereur dans l’art byzantin, Paris 1936 (reprint [Variorum Reprints] London 1971).
Wipszycka E., Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1994.
Różycka-Bryzek A., Program ikonograficzny malowideł cerkwi w Posadzie Rybotyckiej, [w:] "Symbolae Historiae Artium. Studia z historii sztuki Lechowi Kalinowskiemu dedykowane", Warszawa 1986, s. 349–365.
Mundell M., Monophysite Church Decoration, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 59–74.
Różycka-Bryzek A., Bizantyńskie malarstwo ikonowe, „Rocznik Muzeów Województwa Rzeszowskiego” 1 (1968), s. 177–208.
Bernard L., The Paulicians and Iconoclasm, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 75-83.

UWAGA!: Literatura podana w wykazie stanowi podstawę dla przygotowywanych referatów (szczególnie w pierwszym semestrze zajęć). Z czasem uczestnicy ćwiczeń proszeni są o przygotowywanie samodzielnej bibliografii do tematów wystąpień. Prowadzący ukierunkowuje ich poszukiwania wskazując najwartościowsze pozycje, jako podstawę dla przygotowywanych referatów:

Lektura obowiązuje wszystkich studentów:
Przybyszewski B., Początki starochrześcijańskiej sztuki obrazowej, „Folia Historiae Artium” 15 (1979), s. 5–24.
Focjusz, Patriarcha Konstantynopola, Homilia X (wstęp A. Różycka-Bryzek, tłum. Maria Dzielska), Znak 3(466), 1994, s. 57–61.

Teksty do referatów:

Skupińska-Løvset I., Miasta bez rzeźb. Konsekwencje zerwania z antyczną tradycją zdobienia miejsc publicznych, [w:] Iwaszkiewicz-Wronikowska B., Próchniak D. (red.), „Sympozja Kazimierskie poświęcone kulturze świata późnego antyku i wczesnego chrześcijaństwa”, Lublin 2002, s. 179–192.
Magdalino P., Nelson R., The Emperor in Byzantine Art of the Twelfth Century, "Byzantinische Forschungen", 8 (1982), s. 123-183.
Eastmond A., An Intentional Error? Imperial Art and “Mis”-Interpretation under Andronikos I Komnenos, "The Art Bulletin", 76 (1994), nr 3, s. 502-510.
Palmer A., The Logos of the Mandylion: Folktale, or Sacred Narrative? [w:] "Edessa in hellenistisch-römischer Zeit: Religion, Kultur und Politik zwischen Ost und West; Beiträge des Internationalen Edessa-Symposiums in Halle an der Saale, 14.-17. Juli 2005", hrsg. Greisiger L. Rammelt C. Tubach J., Beirut 2009, s. 117-207.
Kitzinger E., The cult of images in the age before Iconoclasm, "Dumbarton Oaks Papers" 8 (1954), s. 83-150.
Brubaker L., Icons before Iconoclasm?, [w:] “Morfologie sociali e culturali in Europa fra tarda antichità e alto medioevo”, (Settimane di studio del Centro Italiano di studi sull’ alto medioevo, 45) Spoleto 1998, t. 2, s. 1215-1245.
Grotowski P., Kształtowanie się toposu ikony ranionej a judaizm i islam, „Portolana. Studia Mediterranea” 2 (2006), s. 127–145.
Deliyannis D. M., Agnellus of Ravenna and Iconoclasm: Theology and Politics in a Ninth-Century Historical Text, „Speculum” 71 (nr 3; Jul., 1996), s. 559–576.
Brock S., Iconoclasm and the Monophysites, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 53–57.
Grabar O., Islam and Iconoclasm, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 45–52.
Grabar A., L’iconoclasme byzantin, Paris 1998.
McVey K. E., The Domed Church as Microcosm: Literary Roots of An Architectural Symbol, „Dumbarton Oaks Papers” 37 (1983), s. 91–121.
Ousterhout R., The Holy Space: Architecture and the Liturgy, [w:] Heaven on Earth: Art and the Church in Byzantium. red. L. Safran. University Park 2000, s. 81-120.
Bolognesi E., La X Omelia di Fozio. Quale ekphrasis della chiesa di S. Maria Hodegetria, "Studi medievali" Seria 3, 28 (1987) s. 381-398.
Jenkins R. J. H., Mango C. A., The Date and Significance of the Tenth Homily of Photius, "Dumbarton Oaks Papers" 9/10, (1956), s. 123-140.
Maguire H., The Cycle of Images in the Church, [w:] Heaven on Earth: Art and the Church in Byzantium. red. L. Safran. University Park 2000, s. 121-151.
Babić G., Les discussions christologiques et le décor des églises byzantines au XIIe siècle. Les évêques officiant devant l’Hétimasie et devant l’Amnos, "Frühmittelalterliche Studien" 2 (1968), s. 368-386.
Epstein A. W., The Problem of Provincialism: Byzantine Monasteries in Cappadocia and Monks in South Italy, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 42, (1979), s. 28-46.
Kazhdan A., Maguire H. Byzantine hagiographical texts as sources on art, "Dumbarton Oaks Papers" 45 (1991), s. 1-22.
Swoboda K. M., The Problem of the Iconography of Late Antique and Early Mediaeval Palaces, "The Journal of the Society of Architectural Historians", 20 (1961), nr 2, s. 78 – 89.
Różycka-Bryzek A., Bizantyńsko-ruskie malowidła ścienne w kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu, [w:] „Studia do dziejów Wawelu”, t. 3 (1968), s. 175–293.
Siemaszko A., Malowidła ścienne cerkwi Zwiastowania w Supraślu. Rekonstrukcja programu ikonograficznego, „Zeszyty naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1173. Prace z historii sztuki” 21 (1997), s. 15–55.

Wolne tematy:
Malarstwo skalnych klasztorów Kapadocji (VI-XIII w.);
Sztuka na półwyspie Mani (Peloponez) i kształtowanie sie sieci parafialnej wśród Słowian osiadłych w Grecji (X-XIII w.);
Greccy malarze pracujący w Geraki na Peloponezie (XIII-XV w.);
Sztuka kręgu monastycznego średniego i późnego Bizancjum na przykładzie półwyspu Atos (X-XIV w.);
Malarstwo pobizantyńskie na obszarze wysp greckich (Kreta, Cypr), Bałkanów (Teofanes z Krety i krąg atoński, Szkoła Peczska, mecenat hospodarów wołoskich i mołdawskich), ziem ruskich (Rzeczpospolita Obojga Narodów) i Wielkiego Księstwa Moskiewskiego.

Teksty pomocnicze:
Pokorzyna E., Słownik terminologiczny wyposażenia świątyń obrządku wschodniego z przydatkiem ikon maryjnych, (Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, t. 103), Warszawa 2001.
Grabar A., Sculptures byzantines du Moyen Âge II (XIe–XIVe s.), (Bibliothèque des Cahiers Archéologiques 12) Paris 1976.
Grabar A., L’empereur dans l’art byzantin, Paris 1936 (reprint [Variorum Reprints] London 1971).
Wipszycka E., Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1994.
Różycka-Bryzek A., Program ikonograficzny malowideł cerkwi w Posadzie Rybotyckiej, [w:] "Symbolae Historiae Artium. Studia z historii sztuki Lechowi Kalinowskiemu dedykowane", Warszawa 1986, s. 349–365.
Mundell M., Monophysite Church Decoration, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 59–74.
Różycka-Bryzek A., Bizantyńskie malarstwo ikonowe, „Rocznik Muzeów Województwa Rzeszowskiego” 1 (1968), s. 177–208.
Bernard L., The Paulicians and Iconoclasm, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 75-83.

UWAGA!: Literatura podana w wykazie stanowi podstawę dla przygotowywanych referatów (szczególnie w pierwszym semestrze zajęć). Z czasem uczestnicy ćwiczeń proszeni są o przygotowywanie samodzielnej bibliografii do tematów wystąpień. Prowadzący ukierunkowuje ich poszukiwania wskazując najwartościowsze pozycje, jako podstawę dla przygotowywanych referatów:

Lektura obowiązuje wszystkich studentów:
Przybyszewski B., Początki starochrześcijańskiej sztuki obrazowej, „Folia Historiae Artium” 15 (1979), s. 5–24.
Focjusz, Patriarcha Konstantynopola, Homilia X (wstęp A. Różycka-Bryzek, tłum. Maria Dzielska), Znak 3(466), 1994, s. 57–61.

Teksty do referatów:

Skupińska-Løvset I., Miasta bez rzeźb. Konsekwencje zerwania z antyczną tradycją zdobienia miejsc publicznych, [w:] Iwaszkiewicz-Wronikowska B., Próchniak D. (red.), „Sympozja Kazimierskie poświęcone kulturze świata późnego antyku i wczesnego chrześcijaństwa”, Lublin 2002, s. 179–192.
Magdalino P., Nelson R., The Emperor in Byzantine Art of the Twelfth Century, "Byzantinische Forschungen", 8 (1982), s. 123-183.
Eastmond A., An Intentional Error? Imperial Art and “Mis”-Interpretation under Andronikos I Komnenos, "The Art Bulletin", 76 (1994), nr 3, s. 502-510.
Palmer A., The Logos of the Mandylion: Folktale, or Sacred Narrative? [w:] "Edessa in hellenistisch-römischer Zeit: Religion, Kultur und Politik zwischen Ost und West; Beiträge des Internationalen Edessa-Symposiums in Halle an der Saale, 14.-17. Juli 2005", hrsg. Greisiger L. Rammelt C. Tubach J., Beirut 2009, s. 117-207.
Kitzinger E., The cult of images in the age before Iconoclasm, "Dumbarton Oaks Papers" 8 (1954), s. 83-150.
Brubaker L., Icons before Iconoclasm?, [w:] “Morfologie sociali e culturali in Europa fra tarda antichità e alto medioevo”, (Settimane di studio del Centro Italiano di studi sull’ alto medioevo, 45) Spoleto 1998, t. 2, s. 1215-1245.
Grotowski P., Kształtowanie się toposu ikony ranionej a judaizm i islam, „Portolana. Studia Mediterranea” 2 (2006), s. 127–145.
Deliyannis D. M., Agnellus of Ravenna and Iconoclasm: Theology and Politics in a Ninth-Century Historical Text, „Speculum” 71 (nr 3; Jul., 1996), s. 559–576.
Brock S., Iconoclasm and the Monophysites, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 53–57.
Grabar O., Islam and Iconoclasm, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 45–52.
Grabar A., L’iconoclasme byzantin, Paris 1998.
McVey K. E., The Domed Church as Microcosm: Literary Roots of An Architectural Symbol, „Dumbarton Oaks Papers” 37 (1983), s. 91–121.
Ousterhout R., The Holy Space: Architecture and the Liturgy, [w:] Heaven on Earth: Art and the Church in Byzantium. red. L. Safran. University Park 2000, s. 81-120.
Bolognesi E., La X Omelia di Fozio. Quale ekphrasis della chiesa di S. Maria Hodegetria, "Studi medievali" Seria 3, 28 (1987) s. 381-398.
Jenkins R. J. H., Mango C. A., The Date and Significance of the Tenth Homily of Photius, "Dumbarton Oaks Papers" 9/10, (1956), s. 123-140.
Maguire H., The Cycle of Images in the Church, [w:] Heaven on Earth: Art and the Church in Byzantium. red. L. Safran. University Park 2000, s. 121-151.
Babić G., Les discussions christologiques et le décor des églises byzantines au XIIe siècle. Les évêques officiant devant l’Hétimasie et devant l’Amnos, "Frühmittelalterliche Studien" 2 (1968), s. 368-386.
Epstein A. W., The Problem of Provincialism: Byzantine Monasteries in Cappadocia and Monks in South Italy, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 42, (1979), s. 28-46.
Kazhdan A., Maguire H. Byzantine hagiographical texts as sources on art, "Dumbarton Oaks Papers" 45 (1991), s. 1-22.
Swoboda K. M., The Problem of the Iconography of Late Antique and Early Mediaeval Palaces, "The Journal of the Society of Architectural Historians", 20 (1961), nr 2, s. 78 – 89.
Różycka-Bryzek A., Bizantyńsko-ruskie malowidła ścienne w kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu, [w:] „Studia do dziejów Wawelu”, t. 3 (1968), s. 175–293.
Siemaszko A., Malowidła ścienne cerkwi Zwiastowania w Supraślu. Rekonstrukcja programu ikonograficznego, „Zeszyty naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1173. Prace z historii sztuki” 21 (1997), s. 15–55.

Wolne tematy:
Malarstwo skalnych klasztorów Kapadocji (VI-XIII w.);
Sztuka na półwyspie Mani (Peloponez) i kształtowanie sie sieci parafialnej wśród Słowian osiadłych w Grecji (X-XIII w.);
Greccy malarze pracujący w Geraki na Peloponezie (XIII-XV w.);
Sztuka kręgu monastycznego średniego i późnego Bizancjum na przykładzie półwyspu Atos (X-XIV w.);
Malarstwo pobizantyńskie na obszarze wysp greckich (Kreta, Cypr), Bałkanów (Teofanes z Krety i krąg atoński, Szkoła Peczska, mecenat hospodarów wołoskich i mołdawskich), ziem ruskich (Rzeczpospolita Obojga Narodów) i Wielkiego Księstwa Moskiewskiego.

Teksty pomocnicze:
Pokorzyna E., Słownik terminologiczny wyposażenia świątyń obrządku wschodniego z przydatkiem ikon maryjnych, (Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, t. 103), Warszawa 2001.
Grabar A., Sculptures byzantines du Moyen Âge II (XIe–XIVe s.), (Bibliothèque des Cahiers Archéologiques 12) Paris 1976.
Grabar A., L’empereur dans l’art byzantin, Paris 1936 (reprint [Variorum Reprints] London 1971).
Wipszycka E., Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1994.
Różycka-Bryzek A., Program ikonograficzny malowideł cerkwi w Posadzie Rybotyckiej, [w:] "Symbolae Historiae Artium. Studia z historii sztuki Lechowi Kalinowskiemu dedykowane", Warszawa 1986, s. 349–365.
Mundell M., Monophysite Church Decoration, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 59–74.
Różycka-Bryzek A., Bizantyńskie malarstwo ikonowe, „Rocznik Muzeów Województwa Rzeszowskiego” 1 (1968), s. 177–208.
Bernard L., The Paulicians and Iconoclasm, [w:] Bryer A., Herrin J. (red.), „Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975”, Birmingham 1977, s. 75-83.

Ćwiczenia zostały pomyślane jako kontynuacja zajęć z I semestru. Uczestnicy zobowiązani są do aktywnego uczestnictwa w zajęciach w wymiarze 30 h oraz przygotowania referatów i zapoznania się z podstawowymi lekturami w wymiarze 30 h pracy. W sumie uczestnik kursu może zdobyć 2 punkty ECTS w semestrze (4 punkty ECTS w ciągu roku akademickiego).

Ćwiczenia zostały pomyślane jako kontynuacja zajęć z I semestru. Uczestnicy zobowiązani są do aktywnego uczestnictwa w zajęciach w wymiarze 30 h oraz przygotowania referatów i zapoznania się z podstawowymi lekturami w wymiarze 30 h pracy. W sumie uczestnik kursu może zdobyć 2 punkty ECTS w semestrze (4 punkty ECTS w ciągu roku akademickiego).

Ćwiczenia zostały pomyślane jako kontynuacja zajęć z I semestru. Uczestnicy zobowiązani są do aktywnego uczestnictwa w zajęciach w wymiarze 30 h oraz przygotowania referatów i zapoznania się z podstawowymi lekturami w wymiarze 30 h pracy. W sumie uczestnik kursu może zdobyć 2 punkty ECTS w semestrze (4 punkty ECTS w ciągu roku akademickiego).

Ćwiczenia zostały pomyślane jako kontynuacja zajęć z I semestru. Uczestnicy zobowiązani są do aktywnego uczestnictwa w zajęciach w wymiarze 30 h oraz przygotowania referatów i zapoznania się z podstawowymi lekturami w wymiarze 30 h pracy. W sumie uczestnik kursu może zdobyć 2 punkty ECTS w semestrze (4 punkty ECTS w ciągu roku akademickiego).