historia sztuki średniowiecznej powszechnej HS-SL>hisspo-2-03x
Wykład prezentuje szeroką panoramę zjawisk artystycznych w łacińskiej Europie od upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego aż do przełomu XV/XVI wieku (w odniesieniu do krajów zaalpejskich. W jego ramach omawiane są dzieła architektury, malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego, szczególnie dobrze egzemplifikujące kolejne zjawiska w sztuce średniowiecznej. Prezentacja dzieł sztuki uwzględnia ich datowanie, atrybucję, fundatorów i okoliczności powstania, program ikonograficzny i funkcjonalny, a także związek z szerszymi zjawiskami i nurtami. W stopniu niezbędnym dla rozumienia zjawisk artystycznych, w tym zwłaszcza właściwego osadzenia ich w kontekście czasów, w których powstały, przedmiot uwzględnia też szereg informacji z zakresu historii kultury, liturgii i pobożności, a także historii politycznej, gospodarczej i społecznej, a wreszcie geografii historycznej. Prezentowane obiekty przedstawiane są więc nie tylko jako dzieła sztuki (z podkreśleniem anachroniczności tego terminu w odniesieniu do średniowiecza), ale też obiekty służące konkretnym celom liturgii, reprezentacji władzy, rezydencji etc. Do istotnych wątków powracających przy okazji analizy różnych tematów należą złożone i wielopłaszczyznowe związki sztuki średniowiecznej ze spuścizną starożytną.
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/2023-Z: | W cyklu 2023/2024-Z: | W cyklu 2024/2025-Z: |
Efekty kształcenia
Student dysponuje rozległą wiedzą na temat najważniejszych zjawisk w sztuce średniowiecznej i ma zaawansowaną znajomość zachodzących w niej przemian, potrafi scharakteryzować zasadnicze procesy w niej zachodzące i określić zróżnicowanie regionalne. Ma wiedzę na temat architektury, malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego w okresie średniowiecza. Potrafi rozpoznać kluczowe dzieła sztuki średniowiecznej, określić ich datowanie, lokalizację i dokonać analizy.
Kryteria oceniania
Egzamin ustny, w ramach którego student formułuje odpowiedź ustną na dwa pytania wylosowane z dostępnej puli, obejmującej zagadnienia omówione w ramach wykładu i we wskazanej literaturze. Odpowiedź powinna obejmować omówienie wskazanego zjawiska z chronologicznym i geograficznym umiejscowieniem na mapie średniowiecznej Europy, ogólną charakterystyką i wskazaniemi linii rozwojowych, a także wymienieniem najważniejszych przykładów. Pobocznymi kryteriami oceny są logiczna konstrukcja wypowiedzi i klarowność oraz poprawność języka.
Literatura
Literatura podstawowa:
P. Skubiszewski, Sztuka Europy łacińskiej od VI do IX wieku, Lublin 2001 (wznowienie 2015)
P. Skubiszewski, Malarstwo karolińskie i przedromańskie, Warszawa 1973
Z. Świechowski, L. Nowak, B. Gumińska, Sztuka romańska, Warszawa 1976
W. Sauerländer, Rzeźba średniowieczna, Warszawa 1978
M. Skubiszewska, Malarstwo w Italii w latach 1250-1400, Warszawa 1980
R. Toman (red.), Sztuka romańska, Köln 2004 (z uwagi na fatalne tłumaczenie, lepiej sięgnąć po wydanie angielskie lub niemieckie)
R. Toman (red.), Gotyk. Architektura– rzeźba – malarstwo, Köln 1998 (jak wyżej)
J. Białostocki, Sztuka XV wieku. Od Parlerów do Dürera, Warszawa 2011
W. Marcinkowski, Co to jest piękna Madonna? Uwagi o wzajemnym powiązaniu formy, ikonografii i funkcji w sztuce późnogotyckiej, [w:] Prawda i twórczość, red. M. Kapustka, Wrocław 1998, s. 39-53
W. Marcinkowski, Mikołaj z Lejdy a rzeźba późnogotycka w Europie środkowo-wschodniej. Przegląd najnowszych publikacji, „Folia Historiae Artium”, Seria Nowa, t. 7, 2001, s. 123–154
Literatura dodatkowa:
K.J. Conant, Carolingian and Romanesque Architecture 800 to 1200, Harmondsworth 1978
J. Żarnecki, Sztuka romańska, Kraków 2005
P. Frankl, Gothic Architecture, Revisited by P. Crossley, New Haven–London 2000
P. Williamson, Gothic Sculpture 1140-1300, New Haven- London 1995
O. von Simson, Katedra gotycka, Warszawa 1989
K. Hoffmann, F. Deuchler, The Year 1200, t. I-II, New York 1970.
J. White, Art and Architecture in Italy 1250-1400, Harmondsworth 1966 (liczne wznowienia)
W. Marcinkowski, Sztuka około roku 1400 - spór o pojęcia, [w:] Magistro et amico. Studia. Lechowi Kalinowskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, Kraków 2002, s. 51-62
B. Drake Bohem, J. Fajt (red.), Prague. The Crown of Bohemia, 1347-1437, New York 2005
A. Ziemba, Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380-1500, t. I-II, Warszawa 2009-2011
M. Baxandall, The Limewood Sculptors of Renaissance Germany, New Haven-London 1985.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: