Ogólna metodologia nauk ITKM-SJ-OgMetN
Wykład obejmuje cztery grupy zagadnień: 1/ zagadnienia wstępne (m.in. określenie, istotne cechy poznania naukowego, funkcje nauki, klasyfikacja nauk), 2/ o naukach formalnych (np. spory o istotę, istnienie, przedmiot i prawdę w matematyce, główne stanowiska w filozofii matematyki i ich ocena), 3/ o naukach empirycznych (spory o metodę, indukcjonizm, antyindukcjonizm, wzgl. hipotetyzm, proces tworzenia hipotez, heurystyki i algorytmy), 4/ o naukach humanistycznych (m.in. o przedmiocie, zadaniach i metodach w naukach humanistycznych, np. w historii).
Metody dydaktyczne: Wykład, prezentacje ustne i dyskusje.
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia: Student zdobywa podstawowe wiadomości z dziedziny ogólnej metodologii nauk i potrafi stosunkowo precyzyjnie określić różnice metodologiczne pomiędzy rozmaitymi rodzajami nauk.
Kryteria oceniania
Sposób zaliczenia: Egzamin ustny i przedstawienie pisemnej pracy na wybrany temat.
Literatura
Wybrane lektury:
1. Nauka i technika a wiara, pr. zb., Warszawa 1969.
2. C.F. von Weizsäcker, Jedność przyrody, Warszawa 1978.
3. Zagadnienia filozoficzne współczesnej nauki, pr. zb. Warszawa 1980.
4. S. Kamiński, Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin 1981.
5. J. Majka, Metodologia nauk teologicznych, Wrocław 1981.
6. M. Heller, Wszechświat i słowo, Kraków 1981.
7. R. Wójcicki, Wykłady z metodologii nauk, Warszawa 1982.
8. J. Życiński, Język i metoda, Kraków 1983.
9. J.G. Barbour, Mity, modele, paradygmaty, Kraków 1984.
10. N.M. Wildiers, Obraz świata a teologia, Warszawa 1985.
11. W.V. Quine, Granice wiedzy i inne eseje filozoficzne, Warszawa 1986.
12. W. Heisenberg, Część i całość, Warszawa 1987.
13. M. Heller, A.Michalik, J.Życiński, Filozofować w kontekście nauki, Kraków 1987;
Matematyczność przyrody, Kraków 1992.
14. A.N. Whitehead, Nauka i świat współczesny, Warszawa 1988 (rozdz. 1, 2, 12).
15. I. Prigogine, I. Stengers, Z chaosu ku porządkowi. Nowy dialog człowieka z przyrodą, PIW, Warszawa 1990.
16. M. Heller, Nowa fizyka i nowa teologia, Tarnów 1992.
Filozofia nauki, Kraków 1992.
Filozofia świata, Kraków1992.
Wszechświat u schyłku stulecia, Kraków 1994.
Uchwycić przemijanie, Kraków 1997.
Moralność myślenia, Kraków 2016.
17. M.Heller, J. Życiński, Nieuniknione pytania, Tarnów 1992.
18. J.M. Bocheński, Współczesne metody myślenia, Poznań 1992.
19. M. Kaku, J. Trainer, Dalej niż Einstein, Warszawa 1993.
20. A. Grobler, Prawda i racjonalność naukowa, Kraków 1993
21. A. Chalmers, Czym jest to, co zwiemy nauką?, Wrocław 1993.
22. S. Amsterdamski, Tertium non datur, Warszawa 1994.
23. R. Dawkins, Ślepy zegarmistrz, Warszawa 1994.
24. A. Zybertowicz, Przemoc i poznanie, Toruń 1995.
25. R. Penrose, Makroświat, mikroświat i umysł ludzki, Warszawa 1997.
26. J. Trefil, 1001 spotkań z nauką, Warszawa 1997.
27. I. Nowikow, Rzeka czasu. Czarne dziury, białe dziury i podróże w czasie, W-wa 1998
28. Ch.M. Wynn, A.W. Wiggins, Pięć największych idei w nauce, Warszawa 1998.
29. W. Krajewski, Prawa nauki. Przegląd zagadnień metod. i filoz., Warszawa 1998.
30. J. Horgan, Koniec nauki, Warszawa 1999.
31. J. Losee, Wprowadzenie do filozofii nauki, Warszawa 2001.
32. P.K. Feyerabend, Przeciw metodzie, Wrocław 2001.
33. Ken Richardson, Fenomen zwany inteligencją, wyd. Amber, Warszawa 2001.
34. J.M. R. Morales, Kościół i nauka, Kraków 2003.
35. L. Kołakowski, Filozofia pozytywistyczna, PIW, Warszawa 2003 (r. I, Zakończenie).
36. John C. Lennox, Czy nauka pogrzebała Boga?, „W drodze”, Poznań 2018 (r. 1, 2, 3).
A r t y k u ł y z e „Z n a k u”
Nr 72: S. Kamiński, Struktura nauk przyrodniczych ; S. Mazierski, Cud a prawa przyrody
Nr 176: M. Heller, Matematyka a poznanie naukowe
Nr 185: Z. Hajduk, Współczesna filozofia nauki
Nr 236: M. Heller, Mały traktat o metodzie
Nr 260: J. Ladrière, Nauka-filozofia-wiara
Nr 271: M. Heller, Antynomie rozwoju nauki
Nr 284: M. Romanow-Broniarek, Ignorabimus Heisenberga
Nr 285: J. Życiński, Fizyk i transcendencja
E. Schrödinger, Nauka i religia
K. Popper, Nauka i metafizyka
Nr 291: Dyskusja o nauce i wierze (Kłoczowski, Grygiel, Lem, Heller)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: