Teologia moralna fundamentalna - wykład (1) ITKM-SJ-TMorF-w-1a
Wykłady teologii moralnej obejmują zalecenia i wskazania Soboru Watykańskiego II, Katechizmu Kościoła Katolickiego i encykliki Veritatis splendor (1993), według których treść nauki moralnej nie ma sprowadzać się do podania zestawu norm i przykazań do przestrzegania, ale w oparciu o antropologię teologiczną ukierunkowaną chrystocentrycznie, określić bycie
i działanie w Chrystusie. Stąd prowadzone wykłady zamykają się w przestrzeni zbudowania tzw. „chrystianologii moralnej”, bazując na więzi ontycznej zachodzącej między Chrystusem
a chrześcijaninem. Jest to realizacja postulatu wysunięcia logosu przed etosem. Treści ontyczno-moralne zostają tu szczegółowo uporządkowane, wychodząc od zasady „być w Chrystusie” ku „żyć dla Chrystusa”. Dlatego podstawową kategorią moralną organizującą całość wykładów jest naśladowanie Chrystusa, „pierwotny i najgłębszy fundament chrześcijańskiej moralności” (Jan Paweł II). Akcentowany status ontyczny, ma tutaj znaczenie pierwszoplanowe, gdyż uwzględnia relacyjny charakter podjętych zobowiązań moralnych.
W ten sposób wykłady teologii moralnej fundamentalnej ugruntowują wiedzę słuchaczy
w Objawieniu Bożym dotyczącą nauki o człowieku i jego czynach, gdzie postępowanie człowieka analizowane jest w świetle Objawienia.
Treści programowe:
1. Charakterystyka teologii moralnej
2. Stosunek teologii moralnej do innych dyscyplin
3. Katolicka teologia moralna w kontekście ekumenicznym
4. Historia teologii moralnej
5. Zarys antropologii teologicznomoralnej
6. Normatywny wymiar życia ludzkiego
Metody kształcenia:
Wykład informacyjny,
Prezentacja multimedialna,
Analiza tekstów z dyskusją.
Efekty kształcenia
Wiedza
1. Student zna specyfikę przedmiotową i metodologiczną teologii moralnej.
2. Posiada podstawową wiedzę z zakresu rozwoju doktryny teologicznomoralnej na przestrzeni dziejów.
3. Orientuje się, jeśli chodzi o najważniejszych przedstawicieli czy nurty teologii moralnej dawniej i dziś.
4. Zna istotne aspekty antropologii teologicznomoralnej.
Umiejętności
1. Student posiada umiejętność interpretowania podstawowych źródeł teologicznych.
2. Potrafi integrować wiedzę z różnych dyscyplin (zwłaszcza teologii, filozofii czy prawa kanonicznego) oraz zastosować ją w nietypowych sytuacjach profesjonalnych.
3. Umie posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami etyczno-moralnymi Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów.
Kompetencje społeczne
1. Student ma krytyczną świadomość moralną własnej dojrzałości osobowej oraz wiedzy kwestii etycznej w zmieniającym się świecie.
2. Buduje świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów etyczno-moralnych w duchu nauczania Kościoła katolickiego.
3. Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy zwłaszcza etyczno-moralne związane z życiem indywidualnym i społeczny.
4. Posiada świadomość własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia moralnego społeczeństwa i wspólnoty chrześcijańskiej.
Kryteria oceniania
Egzamin ustny na zakończenie każdego semestru
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach kształcenia tego modułu
3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach kształcenia tego modułu
2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
Literatura
JAN PAWEŁ II, Encyklika Veritatis splendor, Watykan 1993.
CIUŁA G., Uwarunkowania czynu ludzkiego. Studium teologicznomoralne na podstawie polskiej posoborowej literatury teologicznej i pozateologicznej, Katowice 2014.
DEMMER K., Wprowadzenie do teologii moralnej, Kraków 1996.
HÄRING B., Nauka Chrystusa. Teologia moralna ogólna. Zasadnicza postać chrześcijańskiego życia, t. I, Poznań 1962.
KOKOSZKA A., Teologia moralna fundamentalna, Tarnów 2005.
LAUN A., Współczesne zagadnienia teologii moralnej. Teologia moralna fundamentalna, Kraków 2002.
MROCZKOWSKI I., Teologia moralna. Definicja. Przedmiot. Metoda, Płock 2011.
OLEJNIK S., Teologia moralna fundamentalna, t. I, Włocławek 1998.
PIEGSA J., Człowiek – istota moralna. Teologia moralna fundamentalna, t. I, Opole 2002.
PINCKAERS S., Źródła moralności chrześcijańskiej, Poznań 1994.
POLAK W., Powołani w Chrystusie. Zarys teologii moralnej fundamentalnej, Gniezno 1999.
PRYSZMONT J., Historia teologii moralnej, Warszawa 1987.
TREMBLAY R., ZAMBONI S. (red.), Synowie w Synu. Teologia moralna fundamentalna, Warszawa 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: