Paleografia łacińska ML-POD>Pallac-ćw1
W czasie zajęć studenci zapoznają sie z narzędziami, które służą pomocą w poprawnym odczytywaniu i tłumaczeniu średniowiecznych tekstów źródłowych. Studenci zapoznają się z klasycznymi przykładami poszczególnych historycznych krojów średniowiecznego pisma łacińskiego dostępnymi w bibliotekach cyfrowych oraz zapoznają się z średniowiecznymi manuskryptami i dyplomami pergaminowymi przechowywanymi w Archiwum Kapitulnym na Wawelu.
Zakres tematów:
W czasie zajęć omówione zostaną następujące zagadnienia:
1. Język paleografii: podstawy brachygrafii, ligatury, abrewiacje, interpunkcja, cyfry arabskie
2. Uncjała, półuncjała
3. Pismo karolińskie
4. Tekstura gotycka i rotunda gotycka
5. Późne pismo gotyckie książkowe
6. Bastarda
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student rozróżnia historyczne style pisma łacińskiego, potrafi je odczytać i przetłumaczyć na język polski z wykorzystaniem narzędzi badawczych.
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne:
1. Wykład teorii paleografii.
2. Lektutra, objaśnienie i tłumaczenie wraz ze studentami tekstów łacińskich.
Metody i kryteria oceniania:
Ocena z zajęć zostanie ustalona na podstawie testu przeprowadzonego na ostatnich zajęciach.
Literatura
Literatura podstawowa:
Literatura:
• A. Cappelli, Dizionario di abbreviature latine ed italiane, Milano 1929, dostępne na stronie: https://archive.org/details/CappelliDizionarioDiAbbreviature
• A. Gieysztor, Zarys dziejów pisma łacińskiego, Warszawa 1973.
• S. Krzyżanowski, Album palaeographicum, Cracoviae 1959, https://polona.pl/item-view/818d4b59-8c05-4c11-8403-3622369a4141?page=15
• S. A. Porębski, Paleografia łacińska. Podręcznik dla studentów, Warszawa 2005 (wydanie 2).
• W. Semkowicz, Paleografia łacińska, Kraków 2011 (wydanie 3).
• J. Szymański, Pismo łacińskie i jego rola w kulturze, Wrocław 1975.
Pomoce internetowe:
• Enigma: http://enigma.huma-num.fr/
• Millesimo: https://millesimo.irht.cnrs.fr/
• Elektroniczny słownik łaciny średniowiecznej: https://elexicon.scriptores.pl/
• Latin paleography: https://spotlight.vatlib.it/latin-paleography/
• Koniugacja łacińska: https://latin.cactus2000.de/index.en.php
• Dawne pismo: https://dawnepismo.ank.gov.pl/pl
Literatura dodatkowa:
• A. Derolez, The Paleography of Gothic Manuscript Books, Cambridge 2003, https://archive.org/details/derolez-palaeography-of-gothic-manuscript-books.
• K. Głombiowski, H. Szwejkowska, Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu, Warszawa –Wrocław 1983.
• E. Potkowski, Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Warszawa 1984.
• E. M. Thompson, Handbook of Greek and Latin Paleography, 1893, https://archive.org/details/handbookofgreeka002967mbp/page/n247/mode/2up.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: