Podstawy dydaktyki T-KAP-AFI>poddyd-c-5
1. Dydaktyka ogólna wśród nauk pedagogicznych
2. Dydaktyczne zasady kształcenia w katechezie
- Zasada wielostronnego i wieloczynnościowego aktywizowania uczniów
- Zasada samodzielności
- Zasada systemowości
- Zasada systematyczności
- Zasada poglądowości (obrazowości)
- Zasada przystępności w nauczaniu
- Zasada wiązania teorii z praktyką
- Zasada indywidualizacji i uspołecznienia
- Zasada programowania (etapowości) i regulacji w katechezie
- Zasada efektywności (trwałości wyników nauczania)
3. Zasady odnoszące się w szczególności do katechezy
- Zasada wierności Bogu i człowiekowi
- Zasada dialogu
- Zasada organicznego związku modlitwy z katechezą
- Zasada nauczania wychowującego
- Zasada podmiotowego traktowania ucznia
- Zasada korelacji
- Zasada naśladowania Chrystusa w katechetycznym przepowiadaniu wiary
4. Podstawowe dokumenty katechetyczne m.in.: Adhortacja Apostolska O katechizacji w naszych czasach (Catechesi Tradendae), Dyrektorium ogólne o katechizacji, Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce (2001, 2010, 2018)
5. Budowa konspektu oraz samodzielne konstruowanie konspektów
6. Cele lekcji a cele katechezy
7. Metody nauczania
8. Wykorzystanie platform edukacyjnych
9. Środki dydaktyczne
10. Dostosowanie metod nauczania i środków dydaktycznych do wieku i rozwoju uczniów
11. Ocenianie na lekcjach religii
12. Nauczanie religii w: przedszkolu, szkole podstawowej, szkole ponadpodstawowej
13. Porządek na lekcjach religii
14. Pierwsza lekcja - jak się do niej przygotować
15. Wykorzystanie podręcznika ucznia, podręcznika metodycznego, zeszytu, zeszytu ćwiczeń podczas lekcji religii
16. Zaliczenie przedmiotu
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student:
- rozumie rolę i znaczenie współczesnej dydaktyki;
- rozumie współczesne koncepcje i cele kształcenia;
- zna podstawowe zasady dydaktyki;
- zna różnorodne metody nauczania oraz środki dydaktyczne, rozumie ich rolę w procesie nauczania religii, potrafi je dostosować do wieku oraz możliwości ucznia;
- potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę do budowania właściwych relacji z uczniami, ich rodzicami, pracownikami placówki oświatowej;
- potrafi dokonać oceny ucznia oraz samooceny w procesie uczenia i nauczania;
- poszukuje właściwych rozwiązań dydaktycznych sprzyjających postępom uczniów;
- potrafi w oparciu o zasady skutecznej pracy motywować uczniów do rozwoju;
- dba o własny rozwój poprzez poszukiwanie aktualnej wiedzy.
Kryteria oceniania
Metody uczenia – ćwiczeniowe m.in.: pogadanka, rozmowa kierowana, inscenizacja, burza mózgów, ćwiczenie plastyczne, gry dydaktyczne, praca z tekstem i diagramem, pokaz.
Forma zaliczenia:
- oceniany jest udział oraz zaangażowania w zajęcia;
- wykonywanie podczas zajęć ćwiczenia;
- obecność na zajęciach jest obowiązkowa.
Sposób i terminy usuwania zaległości powstałych wskutek nieobecności na zajęciach:
- odpowiedź ustna prezentująca omawiane podczas nieobecności zagadnienia lub uzupełnienie zaległych ćwiczeń, na podstawie podanej literatury w terminie do 2 tygodni (od daty powrotu na zajęcia).
- Uczestnictwo w zajęciach - 15 h
- Opracowanie konspektów lekcji - 5 h
- Przygotowanie ćwiczeń dotyczących m.in.: metod nauczania, środków dydaktycznych, celów katechetycznych, gier dydaktycznych, platform edukacyjnych, przygotowania do sakramentów, wymagań edukacyjnych - 15 h
- Samodzielna lektura - 10 h
Literatura
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Catechesi tradendae, 16 października 1979.
Kongregacja ds. duchowieństwa, Dyrektorium ogólne o katechizacji, 15 sierpnia 1997.
Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2001.
Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2001.
Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2010.
Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Częstochowa 2018
Korgul M., Dydaktyka dla katechetów, Świdnica 2014.
Bagrowicz J., Edukacja religijna współczesnej młodzieży. Źródła i cele, Toruń 2000.
Barciński Z., Konstruowanie scenariuszy katechetycznych z wykorzystaniem metod aktywizujących, Poznań 2004.
Vademecum katechety. Metody aktywizujące, red. Z. Barciński, Lublin 2006.
Odmowa udziału w lekcji, red. Z. Barciński, Lublin 2012.
Zachowania przeciw nauczycielowi, red. Z. Barciński, Lublin 2013.
Berezinka W., Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych, Kraków 2005.
Bereźnicki F., Podstawy kształcenia ogólnego, Kraków 2011.
Kabała A., Rewolucja cyfrowa a rozwój dziecka, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia” VI 2015 folia 195, s. 23-30
Kielian A., Pomoce dydaktyczne w katechezie, „Sympozjum” 2(2011), s. 41-54.
Kulpaczyński S., Formy obrazowe i metodyka ich zastosowania w katechezie, w.: Majewski M. (red.), Katechizacja różnymi metodami, Kraków 1994, s. 185-200;
S. Kulpaczyński, Aktywizowanie katechizowanych. Lublin 1997.
W. Kubik, Katecheza metodą problemową, w.: M. Majewski (red.), Katechizacja różnymi metodami, Kraków 1994, s. 129-156.
Łabendowicz S., Wychowanie w wierze podstawowym zadaniem katechezy, w: Katecheza w służbie wiary, red. S. Łabendowicz, Radom 2013, ss. 107-120.
Łobocki M., Wychowanie moralne w zarysie, Kraków 2008, s. 105-136.
Matejczuk J., Rozwój dziecka. Wiek przedszkolny, Warszawa 2014 (seria: Niezbędnik Dobrego Nauczyciela, red. A. Brzezińska, t. 2)
Mąkosa P., Rola katechezy w kształtowaniu obrazu Boga u dzieci w młodszym wieku szkolnym, [w:] Katecheza dzieci, red. M. Zając, Lublin 2009, s. 167-186
Panuś T., Zasada wierności Bogu i człowiekowi i jej realizacja w polskiej katechizacji, Kraków 2001.
Panuś T., Czynniki wpływające na efektywną katechizację młodzieży, w: Katechizować
dzisiaj. Problemy i wyzwania, red. J. Stala, Kielce 2004, ss. 211-238.
Pierwsza Komunia Święta, wielkim świętem rodziny, materiały do katechezy przyparafialnej przygotowującej do I Komunii Świętej, red. T. Panuś, Kraków 2004.
Strus R., Zwolak S., Nauczanie religii w przedszkolu i szkole. Wybrane zagadnienia dydaktyczne i prawne. Krótki poradnik praktyczny dla dyrektorów i organów prowadzących, Zamość 2013.
Śnieżyński M., Cele kształcenia ogólnego w nauczaniu katechetycznym, „Katecheta” 3/2013, s.4-12
Śnieżyński M., Kontrola i ocena pracy uczniów na lekcjach religii, „Katecheta” 6/2013, s. 13-19
Śnieżyński M., Dydaktyczne zasady kształcenia katechetycznego, „Katecheta” 5/2015, s. 5-14
Śnieżyński M., Metody wielostronnego nauczania i uczenia się, Gorzów Wielkopolski 1991.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: