Patrologia T-KP-SJ>patrol-w-5

Wykład podzielony będzie na trzy części tematyczne według następującego schematu:
I. Zagadnienia wstępne
1. Program i organizacja zajęć, bibliografia.
2. Preliminaria patrologiczne – cz. 1: kwestie terminologiczne
2.1. Terminologia podstawowa (podstawowe pojęcia i podziały okresu patrystycznego historii dogmatu: patrystyka, patrologia, okresy patrystyczne, Ojcowie Kościoła).
2.2. Terminologia szczegółowa (synody, sobory, cesarze, patriarchaty).
3. Preliminaria patrologiczne cz. 2 – źródła i kwestie lingwistyczne
3.1. Źródła wiedzy patrologicznej i patrystycznej (kodeksy, kanony, historyczne i współczesne obcojęzyczne i polskojęzyczne serie i wydawnictwa patrystyczne)
3.2. Podział na Ojców Łacińskich i Greckich (Zachodnich i Wschodnich).
3.3. Podstawowe informacje lingwistyczne dotyczące greki i łaciny (geneza i znaki alfabetu, wartości alfanumeryczne, zasady odczytywania niektórych zapisów symbolicznych, chrystogramów i akronimów).
4. Chronologia I okresu patrystycznego (tj. do 381 r.)
4.1 Tabela chronologiczna Ojców Wschodnich.
4.2 Tabela chronologiczna Ojców Zachodnich.
II. Dzieła i autorzy pierwszego okresu patrystycznego
5. Najstarsze dzieła patrystyczne
5.1 Didachè
5.2. List Barnaby
5.3 Pasterz Hermasa
6. Najważniejsi Ojcowie Apostolscy
6.1 Klemens Rzymski
6.2 Ignacy Antiocheński
6.3 Polikarp ze Smyrny
6.4 Papiasz z Hierapolis
7. Pierwsi apologeci
7.1. Ogólna charakterystyka okresu
7.2 Justyn
7.3 Ireneusz z Lyonu
8. Szkoła afrykańska
8.1 Ogólna charakterystyka
8.2 Tertulian
8.3 Cyprian
9. Szkoła aleksandryjska
9.1 Ogólna charakterystyka
9.2 Klemens Aleksandryjski
9.3 Orygenes
10 Szkoła antiocheńska
10.1 Ogólna charakterystyka
10.2 Diodor Antiocheńczyk
10.3 Teodor z Mopsuestii
10.4 Efrem Syryjczyk (szkoła syryjsko-perska)
III. Sobory powszechne pierwszego okresu patrystycznego
11. Tło historyczno-teologiczne soboru Nicejskiego I
11.1 Arianizm
11.2. Atanazy
11.2. Hilary z Poitiers
12. Sobór Nicejski I (325 r.)
12.1 Okoliczności zwołania i przebieg obrad
12.2 Analiza Wyznania wiary i wybranych kanonów.
13. Tło historyczno-teologiczne soboru Konstantynopolitańskiego I
13.1 Duchoburstwo
13.2 Szkoła Kapadocka (Bazyli Wielki, Grzegorz z Nyssy, Grzegorz z Nazjanzu)
14. Sobór Konstantynopolitański I (381)
14.1 Okoliczności zwołania i przebieg obrad
14.2 Analiza Wyznania wiary i wybranych kanonów.
15. Uzupełnienia i Podsumowanie.

Tryb zajęć

Stacjonarne

Koordynatorzy przedmiotu

Jan Żelazny

Efekty kształcenia

WIEDZA:
- student rozumie kulturotwórczą rolę teologii okresu patrystycznego w jej różnych wymiarach, a zwłaszcza w aspekcie literackim oraz historycznym i kulturowym (TMA_W14)
UMIEJĘTNOŚCI:
- student potrafi samodzielnie analizować, oceniać, interpretować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł (TMA_U01)
KOMPETENCJE:
- student nabywa zdolność ciągłego samodzielnego rozwoju intelektualnego w zakresie badań historyczno-kulturowych (TMA_K02)
- student potrafi identyfikować i rozstrzygać dylematy doktrynalne (TMA_K06)

Kryteria oceniania

Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Podstawowym kryterium oceny jest wynik egzaminu końcowego.w skład oceny wchodzi:
- zaliczenie mapy
- kolokwia na zajęciach obejmujące sobą znajomość ostatniego wykładu oraz analizowanego tekstu
kolokwium końcowe
egzamin sprawdzający umiejętność wykorzystania materiału.

Literatura

zob. niżej

W cyklu 2024/2025-Z:

Altaner B., Stuiber A., Patrologia, Warszawa 1990.
Campenhausen H. von, Ojcowie Kocioła, Warszawa 1967.
Cytowska M., Szelest M., Literatura rzymska. Okres cesarstwa, autorzy chrześcijańscy, Warszawa 1994.
Dawson Ch., Formowanie się chrześcijaństwa, Warszawa 1987.
Deichmann F.W., Archeologia chrześcijańska, Warszawa 1994.
Drobner H., Lehrbuch der Patrologie, Freiburg 1994.
Fontaine J., Chrześcijańska literatura łacińska. Rys historyczny, Tarnów 1997.
Hamman A., Portrety Ojców Kościoła. Praktyczny przewodnik po patrologii, Warszawa 1978.
Hamman A., Życie codzienne pierwszych chrześcijan, Warszawa 1990.
Jaeger W., Wczesne chrześcijaństwo i grecka paideia, Bydgoszcz 1997.
Kania W., Świadkowie Tradycji, Tarnów 1998.
Kelly J.N.D., Początki doktryny chrześcijańskiej, Warszawa 1988.
Longosz S., Katecheza patrystyczna, „VoxP” 10 (1990), z. 18, s. 417-432.
Longosz S., Małżeństwo i rodzina w starożytności chrześcijańskiej, „VoxP” 5 (1985). z. 8-9, s. 449-503.
Łanowski J ., Starowieyski M., Literatura Grecji starożytnej. Od Homera do Justyna, Warszawa 1996.
Malingrey A.-M., Chrześcijańska literatura grecka, Tarnów 1995.
Markus R., Wiara chrześcijańska a ﬁlozoﬁa grecka, Warszawa 1964.
Markus R., Chrześcijaństwo w świecie rzymskim, Warszawa 1978.
Marrou H.-I., Zmierzch Rzymu czy późna starożytność? III-VI wiek, Warszawa 1997.
Michalski M., Antologia literatury patrystycznej, t. I-ll, Warszawa 1975-1982.
Padovese L., Wprowadzenie do teologii patrystycznej, Kraków 1994.
Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich, red. Marek Starowieyski, tłum. Anna Świderkówna, Kraków: Wydawnictwo M, 2010
Pieszczoch Sz., Patrologia, Gniezno 1994.
Pietras H., By nie milczeć o Bogu. Zarys teologii Ojców Kościoła, Kraków 1991.
Quasten J., Patrologia, I-IV, Casale Monferrato (ed. italiana) 1966-1997.
Simon M., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa I-IV wieku, Warszawa 1981.
Spidlik T., Gargano I., Duchowość ojców greckich i wschodnich, Kraków 1992.
Staniek E., W skarbcu starożytnego Kościoła, Kraków 1997.
Starowieyski M., Mariologia Patrystyczna wschodnia, „Częstochowskie Studia Teologiczne”, 6 (1978), s. 94-104.
Starowieyski M., Mariologia Patrystyczna zachodnia, „Częstochowskie Studia Teologiczne”, 7 (1979). s. 175-187.
Stopniak F., U źródeł chrześcijaństwa. Archeologia, Warszawa 1982.
Szymusiak J.M., Starowieyski M., Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, Poznań 1971.
Żurek A., Wprowadzenie do Ojców Kościoła, Tarnów 2001.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu T-KP-SJ>patrol-w-5 w USOSweb