Historia turystyki TH-TUH-SL>histur

Dobór tematów poruszanych podczas kursu ułożono w ujęciu problemowym, w oparciu o następujące tematy:

- wprowadzenie do przedmiotu. Zarys historii turystyki, przedmiot, terminologia i metodologia badań;
- pojęcie turystyki kulturowej i jej charakterystyka;
- podróże i ich opisy jako geneza turystyki zorganizowanej;
- podróże w starożytności;
- kształtowanie się sanktuariów i ruchów pielgrzymkowych w średniowieczu;
- o potrzebie poszukiwań zaginionego dziedzictwa – antykwaryzm i podróże w XV i XVI wieku;
- idea grand tour w życiu nowożytnej arystokracji;
- staropolskie diariusze i korespondencja jako źródło do badań dawnej turystyki;
- kształtowanie się muzeów publicznych w XVIII i XIX wieku i ich oddziaływanie na turystykę;
- powstawanie formalnych organizacji turystycznych w XIX i XX wieku, ich cele i działalność;
- nowe tendencje w ruchu turystycznym;
- współczesne problemy turystyki: masowość, niszczenie dóbr kultury i ich komercjalizacja.

Tryb zajęć

Stacjonarne

Koordynatorzy przedmiotu

Mateusz Chramiec

Efekty kształcenia

Student:

- zna najważniejszą faktografię dotyczącą historii turystyki;
- rozumie znaczenie podróży i turystyki w dziejach jako wieloaspektowe zjawisko kulturowe;
- potrafi umiejscowić omawiane zjawiska i wydarzenia dotyczące turystyki w odpowiednim czasie, z uwzględnieniem sytuacji polityczno-społeczno-gospodarczo-kulturowej;
- jest świadomy tego, jak ważne jest poszerzanie własnej wiedzy oraz wykorzystywanie jej w bieżącym działaniu oraz związanym z przyszłą pracą zawodową.

Kryteria oceniania

Kryteriami warunkującymi uzyskanie pozytywnej oceny są:

- obecność na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności nieusprawiedliwione)
- egzamin pisemny. Tezy egzaminacyjne:

1. Nauki, z których korzysta teoria turystyki.
2. Problematyka definiowania turystyki kulturowej.
3. Kryteria definicji turystyki kulturowej według Armina Mikosa von Rohrscheidta.
4. Czym było angarium (gr. Ἀγγαρήιον)?
5. Rzymskie cursus publicus.
6. Jakie były formy, cele i motywacje pozazarobkowego podróżowania w starożytności?
7. Najważniejsze źródła dotyczące podróżowania w starożytności.
8. Opis (mapa) świata według Anaksymandra i Hekatajosa z Miletu.
9. Periegeza i itinerarium jako gatunki literackie.
10. Cechy twórczości Pauzaniasza.
11. Mappae Mundi – średniowieczny opis świata.
12. Najważniejsze ośrodki pielgrzymkowe w średniowieczu.
13. Najważniejsze europejskie cele podróżników nowożytnych.
14. Cechy i charakterystyka pojęcia Grand Tour.
15. Nowożytni polscy peregrynanci – przykłady i charakterystyka.
16. Dlaczego i gdzie zaczęto coraz częściej podróżować w XVIII wieku?
17. Pierwsze polskie przewodniki turystyczne.
18. Sentymentalizm w kontekście turystyki i podróżowania.
19. Ruchy i organizacje turystyczne w XIX wieku.
20. Rozwój kolejnictwa w Europie i jego wpływ na turystykę.
21. Koleje na ziemiach polskich.
22. Polskie krajoznawstwo w XIX i XX wieku.

Warunkiem zaliczenia przedmiotu w systemie indywidualnego toku nauczania jest uzyskanie pozytywnej oceny jest zdanie obowiązującego wszystkich studentów egzaminu, którego termin jest ustalany dogodnie dla potrzeb i możliwości studenta. Dodatkowym warunkiem jest napisanie pracy na zadany przez prowadzącego temat, opatrzony stosownym aparatem naukowym. Zagadnienia oraz zakres materiału określają powyższe punkty sylabusu.

Literatura

Literatura podstawowa w wyborze:

Barycz Henryk, Archiwum nacji polskiej na Uniwersytecie Padewskim, t. 1: Metryka nacji polskiej w Uniwersytecie Padewskim (1592–1745), Wrocław 1971.

Barycz Henryk, Archiwum nacji polskiej na Uniwersytecie Padewskim, t. 2: t. 2: Statuta oraz akta i protokoły nacji polskiej w Uniwersytecie Padewskim, Wrocław 1972.

Casson Lionel, Podróże w starożytnym świecie, tłum. Kotula Tadeusz, Wrocław 1981.

Firlej Waldemar, Podróże o charakterze turystycznym w starożytnej Grecji i Rzymie, „Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne”, 10 (1995), s. 105-114.

Gaj Jerzy, Zarys historii turystyki w Polsce w XIX i XX wieku, Poznań 2001.

Kucharski Adam, Theatrum Perigrinandi. Poznawcze aspekty staropolskich podróży w epoce późnego baroku, Toruń 2013.

Kulczycki Zbigniew, Historia turystyki, Warszawa 1982.

Kulczycki Zbigniew, Zarys historii turystyki w Polsce, Warszawa 1977.

Mączak Antoni, Odkrywanie Europy. Podróże w czasach renesansu i baroku, Gdańsk 1998.

Mączak Antoni, Peregrynacje, wojaże, turystyka, Warszawa 2004.

Mączak Antoni, Życie codzienne w podróżach po Europie w XVI i XVII wieku, Warszawa 1978.

Mikos von Rohrscheidt Armin, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy, Poznań 2016.

Ohler Norbert, Życie pielgrzymów w średniowieczu. Między modlitwą a przygodą, tłum. Ruta Magdalena, Kraków 2000.

Podróże i podróżopisarstwo w polskiej literaturze i kulturze XIX wieku, red. Kowalczyk Agnieszka, Kwiatek Aneta, Kraków 2015.

Schnayder Jerzy, Periegeza w literaturze greckiej. Powstanie i rozwój gatunku, Kraków 1948.

Schnayder Jerzy, Podróże i turystyka w starożytności, Warszawa 1959.

Słabczyński Wacław, Polscy podróżnicy i odkrywcy, Warszawa 1988.

Stegner Tadeusz, Historia turystyki. Polska i świat, Gdańsk 2016.

Sztuka i podróżowanie. Studia teoretyczne i historyczno-artystyczne, red. Krasny Piotr, Ziarkowski Dominik, Kraków 2009.

Ziarkowski Dominik, Najstarsze polskie przewodniki jako źródła do dziejów turystyki [w:] Z dziejów wychowania fizycznego, sportu i turystyki w Polsce i w Europie, red. Kosiewicz Jerzy, Małolepszy Eligiusz, Drozdek-Małolepsza Teresa, Częstochowa 2016, s. 265-278.

W cyklu 2023/2024-L: