Prawo kanoniczne - wykład (1) ITKM-SJ-PrKan-w-1
Przedmiotem wykładów jest systematyczny komentarz do przepisów zawartych w pierwszej księdze Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. Znajdują się tam przepisy wymagające uwzględ¬nienia przy stosowaniu prawa zawartego w pozostałych księgach kodeksu. Mają więc one charakter generalny. Przyjęcie w ustawodaw¬stwie kościelnym metody kodeksu w miejsce dawnych zbiorów (corpus) pociąg¬nęło za sobą zamysł ułożenia takiej księgi wstępnej.
Na księgę „Normy ogólne” składają się 203 kanony ujęte (oprócz 6 pierw¬szych) w 11 tytułach. Dotyczą one: źródeł prawa w aspekcie formalnym, proceduralnym, podmiotu prawa i jego czynności prawnych, władzy rządze¬nia i urzędu kościelnego. Ponadto są tytuły o przedawnieniu i o obliczaniu czasu.
Treściami merytorycznymi przedmiotu są: 1. Zagadnienia wstępne i kanony wprowadzające; 2. Ustawy kościelne; 3. Zwyczaj prawny i jego znaczenie; 4. Dekrety ogólne oraz instrukcje; 5. Akty administracyjne konkretne (normy wspólne, dekrety, nakazy, reskrypty, przywileje, dyspensy); 6. Pozycja osoby fizycznej i prawnej w kanonicznym porządku prawnym; 7. Akty prawne; 8. Władza rządzenia; 9. Urzędy kościelne (powierzenie i utrata); 10. Przedawnienie; 11. Obliczanie czasu.
Efekty kształcenia
Student posiada pogłębioną wiedzę o źródłach powstawania prawa kanonicznego i jego interpretacji, podmiocie prawa i jego czynnościach prawnych, władzy rządzenia i urzędzie kościelnym. Ponadto opisuje pozycję kanoniczną osób fizycznych i prawnych, definiuje strukturę normy prawnej, typy wykładni prawnych i sposoby interpretacji prawa; oraz sposoby przedawnienia i obliczania czasu. Student potrafi interpretować podstawowe pojęcia prawa kanonicznego.
Kryteria oceniania
Uczęszczanie na wykłady, aktywność na zajęciach i posiadanie wiedzy objętej tematyką zajęć. Egzamin ustny z umiejętności prawidłowego rozumienia i interpretacji przepisów zawartych w pierwszej księdze KPK 83.
Literatura
1. Dudziak J., Prawo kanoniczne, I normy ogólne, Tarnów 2002.
2. Krukowski J., Sobański R., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 1 Księga I Normy ogólne, Poznań 2003.
3. Pawluk T., Prawo kanoniczne według KPK Jana Pawła II, t. 1, Olsztyn 1985.
4. Sztafrowski E., Podręcznik prawa kanonicznego, t. 1, Warszawa 1985.
5. Kodeks Prawa Kanonicznego, 25.01.1983, Poznań 1984.
6. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz, red. P. Majer, Kraków 2011.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
1. Bodański R., Ważność dyspensy udzielonej bez przyczyny przez prawodawcę, Prawo Kanoniczne 15 (1972) nr 3-4. s. 81-97.
2. Bodański R., Ważność dyspensy udzielonej w wątpliwości o istnieniu przyczyny, Prawo Kanoniczne 17 (1974) nr 1-2, s. 117-124.
3. Chiappetta L., Il Codice di Diritto Canonico. Commento giuridico-pastorale, t. I, Roma 1996.
4. Codex Iuris Canonici, 25.05.1917.
5. Dudziak J., Asystencja przy zawieraniu małżeństwa w parafii wojskowej (garnizonowej) według konstytucji apostolskiej Spirituali militum curie, Polonia Sacra 10/54 (2002), s. 113-131.
6. Dzierżon G., Aplikacja kategorii aktu prawnego w kanonicznym prawie małżeńskim, Ius matrimoniale 5 (2000), s. 9-20.
8. Dzierżon G., Niezdolność do zawarcia małżeństwa jako kategoria kanoniczna, Warszawa 2002, s. 36-60.
9. Dzierżon G., Zrzeczenie się przywileju (kan. 80 KPK), Roczniki Nauk Prawnych 21 (2011) 2, s. 175-184.
10. Dzierżon G., Powierzenie urzędu kościelnego poprzez wybór. Komentarz do regulacji zawartych w księdze I Kodeksu Prawa Kanonicznego, Kraków 2012.
11. Gałkowski T. Prawo- obowiązek, Warszawa 2007.
12. Gerosa L., Interpretacja prawa w Kościele. Zasady wzorce perspektywy, Kraków 2003.
13. Ghirlanda G., Wprowadzenie do prawa kościelnego, Kraków 1996.
14. Góralski W., Dyspensa od formy zawarcia małżeństwa w świetle nowego KPK, Prawo Kanoniczne 31 (1988) nr 1-2, s. 87-99.
15. Góralski W., Problem aplikacji kan. 144 § 2 KPK do dziedziny uprawnienia do asystowania przy zawieraniu małżeństwa, w: Podmiotowość osoby ludzkiej i konsens małżeński, J. Krajczyński (red), Płock 2005, s. 73-90.
16. Kaczor A., Zwyczaj i prawo zwyczajowe w prawie kanonicznym, w: Problemy prawnicze i kanoniczne, red. Kasprzak S., Lublin 2002, s. 23-35.
17. Krukowski J., Wstęp do nauki o państwie i prawie, Lublin 2002.
18. Laskowski J., Prawo naturalne, Prawo Kanoniczne 34 (1991) nr 1-2, s. 151-163.
19. Lempa F., Pojęcie i podział władzy w Kodeksie prawa kanonicznego z 1983 roku, w: Kościół i Prawo, t. 9, Lublin 1991, s. 223-340.
20. New commentary of the Code of Canon Law, red. J. P. Beal, J. A. Corriden, T. J. Green, New York-Mahwah 2000.
21. Nowak J., Prawo w służbie wydarzeń zbawczych. Zarys prawodawstwa liturgicznego, Poznań 2004.
22. Pastuszko M., Uprawnienie do sprawowania sakramentu pokuty (144 kan.), Prawo Kanoniczne 37 (1994) nr 3-4, s. 191-245.
23. Pawluk. T., Wprowadzenie do studiów kanonistycznych, Warszawa 1979.
24. Proboszcz parafii wojskowej może delegować upoważnienie do asystowania przy zawieraniu małżeństwa – odpowiedź Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych, Polonia Sacra 16/60 (2005), s. 351-356.
25. Sobański R., Czy proboszcz parafii wojskowej może delegować upoważnienie do asystowania przy zawieraniu małżeństwa?, Prawo Kanoniczne 44 (2001) nr 1-2, 13-20.
26. Sobański R., Idee przewodnie nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego, w: Duszpasterstwo w świetle nowego Kodeksu prawa kanonicznego, red. J. Syryjczyk, Warszawa 1985, s. 44-56.
27. Sobański R., Kościół- prawo- zbawienie, Katowice 1979.
28. Sobański R., Prawo jako wartość, Prawo Kanoniczne 42 (1999) nr 3-4, s. 11-26.
29. Sobański R., Zasięg normy kanonicznej, Prawo Kanoniczne 34 (1991) nr 3-4, s. 27-50.
30. Sobański R., Znaczenie osoby w kanonicznym porządku prawnym, Prawo Kanoniczne 40 (1997) nr 3-4, s. 3-14.
31. Steczkowski P., Wystąpienie z Kościoła katolickiego aktem formalnym w świetle dokumentu Papieskiej Rady Tekstów Prawnych z 13 marca 2006 r., Annales Canonii 2 (2006), s.179-194.
32. Świto L., Osobowość prawna nasciturus w prawie kanonicznym i polskim, Prawo Kanoniczne 40 (1997) nr 1-2, s. 233-239.
33. Synod Archidiecezji Przemyskiej 1995-2000. Statuty i aneksy, Przemyśl 2000.
34. Synod Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa 2003.
35. Urutia F., Władza administracyjna w Kościele według KPK, w: Kościół i Prawo, t. 9, Lublin 1991, s. 171-189.
36 Wójcik W, Podmioty prawa własności mienia kościelnego w prawie kanonicznym i w prawach cywilnych na ziemiach polskich, w: Kościół i prawo, t. 10, Lublin 1992, s. 127-184.
37. Żurowski M., Dyspensowanie od prawa powszechnego w świetle motu proprio De episcoporum muneribus, Prawo Kanoniczne 10 (1967) nr 3-4, s. 45-77.
38. Żurowski M., Prawo nowego przymierza, Poznań 1989.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: