Sakramenty Kościoła SzD-DNT>SakrKo
Sakramentologia to systematyczna refleksja teologiczna nad sakramentami.
W pojęciu sakramentologii zawiera się nie sama tylko nauka o sakramentach
w ogólności i o poszczególnych sakramentach; obejmuje ona również teoriopoznawcze zagadnienie relacji dogmatycznej refleksji nad sakramentami do
ich miejsca w pozostałych dyscyplinach teologicznych. Zajmuje się ona nadto
umiejscowieniem tej tematyki w całości dogmatyki.
Sakramentologia stawia
następujące pytania: z jakiej racji rzeczywistości należące do tego świata mogą wskazywać na Boże zbawienie i służyć za jego pośrednictwa?;
jakie znaczenie
mają czynności symboliczne w kontaktach międzyludzkich i na czym polega
ich działanie?;
Sakramentologia dogmatyczna w oparciu o źródła wiary chrześcijańskiej
i ich własną historię, ukazuje sakramenty jako konkretne, związane
z sytuacją, sposoby realizacji powszechnego sakramentu Kościoła oraz odnosi je do teraźniejszości. Systematyczna nauka o sakramentach dotyczy najpierw sakramentów w ogólności następnie szczegółowej analizy wszystkich sakramentów. Omawiana jest historia
sakramentologii ze szczególnym uwzględnieniem rozumienia słów mystérion–
sacramentum, następnie początki i rozwój teologii sakramentów od Pisma św.
poprzez patrystykę, scholastykę, reformację i Trydent, aż po rozwinięcia
współczesne. Ponadto analizowany jest problem pochodzenia, ustanowienia
i określenia liczby sakramentów. Także kwestie szczegółowe jak: zasada ex
opere operato, szafarz i podmiot sakramentów, sprawczość sakramentów, sposób
skuteczności, skutki sakramentów.
Tryb zajęć
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza.
W wyniku przeprowadzonych zajęć student posiada usystematyzowaną wiedzę nt. sakramentologii ogólnej i szczegółowej. Charakteryzuje i definiuje pojęcia takie jak: sakrament, zasada ex opere operato, skuteczność sakramentów, pochodzenie sakramentów, liczba sakramentów, materia, forma, szafarz. Zna różnicę jaka zachodzi między sakramentami w Kościele katolickim a w pozostałych Kościołach chrześcijańskich (TMA_W06 i TkMA_W03). Student ponadto rozpoznaje powiązania sakramentologii z innymi dziedzinami nauki, a zwłaszcza z prawem kanonicznym i liturgiką. Wiedza ta pozwala spojrzeć na rzeczywistość sakramentalną z kilku perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych (TMA_W12).
Umiejętności.
W wyniku przeprowadzonych zajęć student posługuje się właściwym językiem opisując rzeczywistość sakramentalną. Łączy zdobytą wiedzę z innymi subdyscyplinami teologii, szczególnie liturgiką i prawem kanonicznym i wykorzystuje te wiedzę do odnajdywania powiązań pomiędzy rożnorodnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego (TMA_U07). Ponadto student wykorzystując zdobytą wiedzę stosuje ją w przeżywaniu i sprawowaniu liturgii oraz obrzędów Kościoła katolickiego. (TkMA_U04)
Kompetencje (postawy).
W wyniku przeprowadzonych zajęć student dostrzega złożoność procesu kształtowania się teologii sakramentów. Ma świadomość historycznych uwarunkowań tego procesu, która prowadzi do intelektualnego i religijno-duchowego formowania się przez całe życie. Student jest otwarty na drugiego człowieka, któremu powinien służyć jako szafarz sakramentów. W tym celu wykazuje aktywną postawę by inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób (TMA_K02 i TkMA_K01).
Kryteria oceniania
Warsztaty.
Cząstkowe oceny pracy doktoranta w czasie zajęć.
Na koniec semestru egzamin ustny.
Literatura
Koch G., Sakramentologia
– zbawienie przez sakramenty, Kraków 1999;
Auer J., Ratzinger J., Kleine Katholische Dogmatik, Regensburg 1972;
Congar Y., Kościół jako sakrament zbawienia, Warszawa 1980;
Hoła K., Sakramenty
w aspektach dziejozbawczych, Kraków 1983;
Hryniewicz W., Duch Święty,
sakramenty, człowiek, „Znak” 32 (1980), s. 1203–1220;
Kasper W., Wort und
Sakrament, [w:] Glaube ind Geschichte, Mainz 1970;
Napiórkowski S. C., Z Chrystusem
w znakach, Lublin 1984;
Schillebeeckx E., Chrystus, sakrament spotkania
z Bogiem, Kraków 1966.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: